سومین کارخانه کبریت سازی ایران همچنان می درخشد/ میراث گرانقدر صنعتی زنجان موزه ای متفاوت

به گزارش موج رسا; بناي كارخانه كبريت سازي، ميراثي گرانقدر از سابقه صنعتي شهر زنجان محسوب می شود كه به دلیل استقرار در محدوده دروني شهر از اهميت بالايي برخوردار است.

اين كارخانه در دوران پهلوي اول در سال 1319 خورشيدي در شهر زنجان بنا شد و سومين كارخانه كبريت سازي در ايران است، باني اين بنا شخصي بنام محمد علي شالچي بوده است موقعيت فعلي بنا ضلع شرقي خيابان كارگران ( صفا ) و تقريبا در جنوب ميدان قائم قرار دارد.

داود اميني درسفرنامه خود از بازديد محمدرضا شاه پهلوي درسال 1325 خورشيدي ازكارخانه كبريت سازي زنجان ميگويد...

و دكترعلي اكبر صارمي دركتاب ( تاروپود هنوز ) به كارخانه كبريت سازي زنجان اشاره مي كند ( كارخانه كبريت سازي زنجان را مي توان اولين واحد صنعتي شهر بعد از كارخانه برق به حساب آورد كه چندسالي پيش از آغاز جنگ جهاني دوم دربخش شمال شرقي در بيرون شهر آن روز احداث شد و بيشتر وسايل و قطعات آن آلماني بود به رقابت با دو كارخانه كبريت سازي ممتاز و توكلي تبريز برخاست و روي قوطي كبريت هاي خود علامت سه ستاره داشت در حال حاضر ساختمان اين بنا باگسترش شهر در متن شهر قرارگرفته است.

بطوركلي عناصرشاخص كارخانه سردرب ورودي ( درحاشيه شرقي خيابان كارگران ) و دودكش كارخانه بوده كه در بافت قديم شهر خودنمايي مي كند.

ساختمان اصلي از يك مكعب مستطيل ساده به ابعاد21/75*70/27 متر بوده كه داراي الحاقات متعددي است كه بررسي خواهد شد.

سردرب ورودي كارخانه دركنار خيابان صفا به ارتفاع نهايي 5 متر و 63 سانت است، طرفين ورودي دواتاق براي نگهباني تعبيه شده كه با دو پنجره حفاظت از درب ورودي را بعهده داشته اند. دوبالي كه سر در را تشكيل داده داراي سطحي منحني بوده و حالتي دعوت كننده به داخل را القاء ميكند .سطح منحني هربال در انتها و ابتدا داراي ستون آجري بوده كه داراي ضخامت هاي متفاوت است.

 ستون هاي طرفين دروازه به ضخامت 72 سانتيمتر و دو ستون خارجي داراي ضخامت 74 سانتيمتر است، ازاره سنگيسر در تا ارتفاع 65 سانتيمتر با سنگهايي به قطعات تقريبي 42*24 سانتيمتر است.

 البته تمام قطعات يك اندازه نبوده و متغير ميباشند. دروازه ورودي بنا آهني بوده و بالاي دروازه نيز سقفي بصورت طاق ضربي به عرض 2 متر زده شده است.

در حال حاضر این بنای تاریخی در اختیار شهرداری زنجان بوده و به عنوان موزه از آن نگهداری می شود، جلسات و برنامه های فرهنگی مختلفی در این بنای تاریخی در حال حاضر برگزار می شود.//ن