آبیاری قطره‌ای راه‌حل نجات باغات زردآلو ماهنشان
به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ شهرستان ماهنشان، با طبیعت بکر و باغات پربار خود، به‌ویژه باغ‌های زردآلو، همواره مایه افتخار و منبع درآمد مردم منطقه بوده است.
بیشتر بخوانید
اما در سال‌های اخیر، سایه سنگین خشکسالی و کم‌آبی، این نگین سبز را تهدید می‌کند کاهش بارندگی‌ها و به تبع آن پایین آمدن سطح آب رودخانه قزل‌اوزن و خشک شدن چشمه‌ها، ضربه مهلکی بر پیکر اقتصاد کشاورزی منطقه وارد آورده است.
این بحران، بیش از همه باغداران را تحت فشار قرار داده، چرا که برای آبیاری باغ‌های خود، به‌ویژه در فصل گرم تابستان، با مشکلات عدیده‌ای رو به رو هستند.
فشار کم‌آبی به حدی است که تابستان امسال، فاصله زمانی بین دو نوبت آبیاری به حدود دو و نیم ماه رسید این تأخیر طولانی و طاقت‌فرسا، پیامدهای جبران‌ناپذیری برای باغات ماهنشان به همراه داشت.
بسیاری از درختان، که سال‌ها میوه شیرین به ارمغان می‌آوردند، به دلیل تشنگی مفرط، خشک شدند و از بین رفتند. درختانی هم که توانستند در برابر این خشکسالی مقاومت کنند، به شدت ضعیف شده‌اند که این ضعف، به‌طور قطع بر میزان و کیفیت محصول سال آینده تأثیر منفی خواهد گذاشت.
این وضعیت نه تنها معیشت باغداران را به خطر انداخته، بلکه سرمایه‌های طبیعی منطقه را نیز در معرض نابودی قرار داده است.
ریشه اصلی این معضل، علاوه بر کمبود منابع آبی، در روش سنتی آبیاری غرقابی است که سالیان سال در ماهنشان مورد استفاده قرار گرفته است.
این روش، با هدررفت بی‌رویه آب، در شرایط کنونی خشکسالی کاملاً ناکارآمد و مخرب است آب فراوانی به هدر می‌رود و از سوی دیگر، همین آب اندک نیز به دلیل توزیع نامناسب و نرسیدن به موقع به تمامی باغات، سبب تشدید مشکلات می‌شود.
باغات پایین‌دست، همیشه با مشکل کمبود آب مواجه بوده‌اند، در حالی که آب با ارزش از دسترس خارج می‌شود.
برای پیشگیری از آسیب‌های جبران‌ناپذیرتر و نجات باغ‌های ماهنشان از خشکی کامل، اتخاذ تمهیدات جدی و اقدامات فوری از سوی مسئولان ذیربط ضروری است. مهم‌ترین گام در این راستا، اجرای طرح‌های آبیاری تحت فشار و قطره‌ای است این سیستم آبیاری نوین، با به حداقل رساندن هدررفت آب و رساندن مستقیم آب به ریشه درختان، می‌تواند راهگشای این بحران باشد.
با قطره‌ای کردن آبیاری، هم می‌توان از هدررفت بی‌رویه آب جلوگیری کرد و هم تضمین کرد که درختان به موقع و به میزان کافی آب دریافت می‌کنند.
این اقدام نه تنها به حفظ باغات کمک می‌کند، بلکه الگویی برای مدیریت بهینه منابع آبی در سایر مناطق نیز خواهد بود. امید است با همت و حمایت مسئولان، باغ‌های زردآلوی ماهنشان دوباره شاداب و پربار شوند و لبخند رضایت به چهره باغداران برگردانده شود.
آبیاری تحت فشار راهکار مقابله با کم‌آبی
علیرضا رضائی، رئیس جهاد کشاورزی ماهنشان در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا» گفت: ایران، کشوری واقع در اقلیم خشک و نیمه‌خشک جهان، همواره با چالش خشکسالی و کم‌آبی رو به رو بوده است.
وی با بیان اینکه این شرایط، لزوم اتخاذ راهکارهای مؤثر برای مدیریت منابع آبی و افزایش بهره‌وری آب را بیش از پیش نمایان می‌سازد، عنوان کرد: یکی از رویکردهای نوین در این زمینه، تمرکز بر بهره‌وری آب در واحد سطح است که از طریق روش‌های نوین آبیاری نظیر آبیاری تحت فشار (بارانی و قطره‌ای) و سیستم‌های آبیاری زیرزمینی دنبال می‌شود.
رئیس جهاد کشاورزی ماهنشان تصریح کرد: در شهرستان ماهنشان، که دارای باغات گسترده زردآلو و سایر محصولات مثمر است، جهاد کشاورزی از سالیان قبل اقدام به تجهیز چهار پمپاژ کرده است.
وی با تاکید بر اینکه این پمپاژها نقش مهمی در افزایش بهره‌وری انتقال آب ایفا کرده‌اند، یادآور شد: اما با توجه به کم‌آبی رودخانه قزل‌اوزن و خسارات ناشی از آن بر تولید میوه و حفظ باغات، طرح توسعه آبیاری تحت فشار در سطح تک‌تک باغات در دستور کار قرار گرفته است.
رضائی اضافه کرد: به منظور اجرای این طرح، بهره‌برداران با معرفی نمایندگان خود، در حال سازماندهی گروهی برای تشکیل پرونده و معرفی به نظام مهندسی کشاورزی هستند.
وی با بیان اینکه هدف از این اقدامات، جذب اعتبارات لازم برای اجرای پروژه در سال آینده و برداشتن گام‌های مؤثر در جهت کنترل خسارات ناشی از کم‌آبی و تضمین پایداری تولیدات کشاورزی در منطقه است، گفت: این طرح نه تنها به بهبود وضعیت باغات کمک می‌کند، بلکه الگویی برای سایر مناطق خشک کشور در مدیریت بهینه منابع آبی خواهد بود.
سرمایه‌گذاری بر فناوری‌های آبیاری کلید توسعه اقتصادی
علی عباسی، کارشناس ارشد کشاورزی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا» گفت: خشکسالی‌های اخیر و کمبود منابع آبی، باغات ماهنشان را با چالش جدی مواجه کرده است.
وی با بیان اینکه این بحران آب، خطر از بین رفتن باغات و پیامدهای اقتصادی و زیست‌محیطی جبران‌ناپذیری را به دنبال دارد، تصریح کرد: با این حال، با به‌کارگیری روش‌های نوین آبیاری مانند آبیاری تحت فشار، می‌توان به طور چشمگیری از هدررفت آب جلوگیری کرد.
کارشناس ارشد کشاورزی اظهار داشت: آبیاری تحت فشار نه تنها به حفظ منابع آبی کمک می‌کند، بلکه با افزایش بهره‌وری، امکان آبرسانی موثر به باغات را فراهم می‌آورد و از خشک شدن آن‌ها جلوگیری می‌کند.
وی تصریح کرد: این رویکرد، راهکاری پایدار برای مقابله با بحران آب در منطقه ماهنشان است و می‌تواند آینده‌ای روشن‌تر برای کشاورزی این دیار به ارمغان بیاورد.
عباسی با اشاره به اینکه با استفاده از این تکنولوژی، می‌توان هم به تولید محصولات کشاورزی ادامه داد و هم از تخریب محیط زیست جلوگیری کرد، یادآور شد: این گام کوچک می‌تواند تاثیرات بزرگی در حفظ منابع طبیعی و پایداری کشاورزی منطقه داشته باشد.
وی اضافه کرد: در سوی دیگر، آبیاری قطره‌ای، انقلابی در مدیریت منابع آب کشاورزی است این روش با رساندن آب مستقیماً به ریشه گیاه و در حجم کنترل‌شده، اتلاف آب از طریق تبخیر و رواناب را به حداقل می‌رساند.
کارشناس ارشد کشاورزی با اشاره به اینکه اهمیت آبیاری قطره‌ای در مناطق کم‌آب و خشک، جایی که هر قطره آب ارزشمند است، دوچندان می‌شود، بیان کرد: این سیستم نه تنها باعث صرفه‌جویی قابل‌توجهی در مصرف آب می‌شود، بلکه با تغذیه منظم و هدفمند گیاه، به رشد بهتر، افزایش کیفیت محصول و مقاومت بیشتر در برابر تنش‌های محیطی کمک می‌کند. وی یادآور شد: همچنین، با جلوگیری از خیس شدن برگ‌ها، احتمال بروز بیماری‌های قارچی را کاهش می‌دهد آبیاری قطره‌ای، راهکاری هوشمندانه برای دستیابی به کشاورزی پایدار و اقتصادی است.
عباسی بیان کرد: ترکیب این دو روش، یعنی آبیاری تحت فشار و آبیاری قطره‌ای، می‌تواند استراتژی قدرتمندی برای مقابله با خشکسالی و تضمین بقای باغات و کشاورزی منطقه ماهنشان باشد.
وی با تاکید بر اینکه با سرمایه‌گذاری بر روی این فناوری‌های نوین، می‌توان هم منابع آب ارزشمند را حفظ کرد و هم به توسعه اقتصادی و زیست‌محیطی پایدار دست یافت، گفت: این امر نیازمند آگاهی‌بخشی، آموزش کشاورزان تا بتوانیم از بحران آب عبور کرده و آینده‌ای امن‌تر برای کشاورزی ماهنشان رقم بزنیم.
آبیاری غرقابی زمینه‌ساز تشدید بحران
یکی از باغداران ماهنشانی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»گفت: در سال‌های اخیر، خشکسالی‌های پیاپی و کاهش چشمگیر منابع آبی، به ویژه خشک شدن رودخانه قزل‌اوزن، نفس باغات شهرستان ماهنشان را به شماره انداخته است.
وی با بیان اینکه این شهرستان که به داشتن باغات گسترده، به‌ویژه درختان زردآلو، شهرت دارد، عنوان کرد: این باغات امروز در سایه کم‌آبی، با تهدید جدی نابودی مواجه شده است.
این باغدار تصریح کرد: باغداران ماهنشانی، که معیشتشان به طور مستقیم به این باغات گره خورده، در فصل تابستان با بحران کمبود آب برای آبیاری رو به رو هستند.
وی با تاکید بر اینکه وضعیت بحرانی آب در تابستان امسال، موجب شد تا فاصله زمانی بین دو نوبت آبیاری به حدود دو ماه و نیم برسد، اظهار داشت: این فاصله طولانی، ضربه مهلکی به درختان وارد کرده است؛ بسیاری از درختان که توان مقاومت در برابر تشنگی طولانی‌مدت را نداشتند، خشک شده و از بین رفتند.
این باغدار تصریح کرد: از سوی دیگر، درختانی که علیرغم این شرایط سخت، همچنان ایستاده‌اند، بسیار ضعیف و کم‌توان شده‌اند و توانایی باردهی مطلوب را از دست داده‌اند این امر، علاوه بر کاهش شدید تولید، آینده باغات منطقه را نیز در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.
وی با بیان اینکه روش سنتی آبیاری غرقابی که سال‌هاست در باغات ماهنشان رایج است، اضافه کرد: در شرایط کنونی، به عامل تشدیدکننده بحران تبدیل شده است. این باغدار با بیان اینکه این روش، علاوه بر هدررفت حجم عظیمی از آب از طریق تبخیر و نفوذ به اعماق خاک، باعث عدم توزیع یکنواخت آب و نرسیدن به موقع آن به تمام درختان می‌شود، تصریح کرد: در نتیجه، بخشی از باغات دچار غرقابی و پوسیدگی ریشه و بخش دیگر، تشنه و نیازمند آب باقی می‌مانند.
وی یادآور شد: با توجه به این شرایط، باغداران ماهنشانی، پیگیر اجرای طرح‌های نوین آبیاری هستند این سیستم‌ها می‌توانند با رساندن آب به صورت هدفمند و در حجم کنترل‌شده به پای ریشه درختان، ضمن جلوگیری از هدررفت آب، نیاز آبی درختان را در زمان مناسب تأمین کنند.
این باغدار خاطرنشان کرد: این اقدام، گامی حیاتی در جهت مقابله با آسیب‌های ناشی از خشکسالی و حفظ باغات منطقه خواهد بود.
خشکسالی شدید و روش سنتی آبیاری غرقابی، باغات ماهنشان، به‌ویژه باغ‌های زردآلو، را با خطر نابودی مواجه کرده است کمبود آب و هدررفت آن، منجر به خشک شدن درختان و ضعف باغات شده است. برای نجات این میراث طبیعی و حفظ معیشت باغداران، اجرای فوری سیستم نوین آبیاری قطره‌ای (تحت فشار) ضروری است.
این اقدام با جلوگیری از هدررفت آب و تأمین به موقع نیاز آبی درختان، راهکار اساسی برای عبور از بحران کم‌آبی و تضمین آینده باغات ماهنشان خواهد بود.
انتهای خبر/