سلامتی نسل فردا در گرو تغذیه
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ تغذیه سالم و متعادل، نه‌تنها پایه‌ای برای حفظ سلامت عمومی بدن است، بلکه نقشی کلیدی در باروری زنان و مردان ایفا می‌کند. امروزه تحقیقات علمی متعددی نشان داده‌اند که آنچه می‌خوریم می‌تواند مستقیماً بر عملکرد هورمونی، کیفیت تخمک و اسپرم و در نهایت شانس بارداری تأثیر بگذارد.
بیشتر بخوانید
میوه‌ها و سبزیجات تازه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C و E هستند که با کاهش استرس اکسیداتیو، از سلول‌های جنسی محافظت می‌کنند غذاهایی مانند سبزیجات برگ سبز (اسفناج، کلم بروکلی)، عدس و نخود. اسید فولیک برای تخمک‌گذاری منظم و سلامت جنین حیاتی است.
چربی‌های مفید و چربی‌های غیر اشباع مانند روغن زیتون، مغزها (گردو، بادام) و ماهی‌های چرب (سالمون، ساردین) به تنظیم هورمون‌ها و بهبود عملکرد تخمدان کمک می‌کنند و جایگزین کردن بخشی از پروتئین حیوانی با منابع گیاهی مانند لوبیا، عدس و سویا می‌تواند با بهبود سلامت باروری مرتبط باشد.
برخلاف باور رایج، مصرف مقدار متعادل لبنیات پرچرب (ماست، شیر کامل) در برخی مطالعات با افزایش باروری زنان مرتبط بوده است.
غذاهایی که باید محدود شوند
چربی‌های ترانس که این چربی‌های مصنوعی که در فست‌فودها، غذاهای فرآوری‌شده و برخی شیرینی‌ها یافت می‌شوند، با اختلال در حساسیت به انسولین و کاهش باروری در ارتباط‌اند.
کربوهیدرات‌های ساده و قندهای افزوده که مصرف زیاد قند می‌تواند باعث نوسانات قند خون و اختلال در تخمک‌گذاری شود.
نوشیدنی‌های شیرین و نوشابه‌های گازدار که این نوشیدنی‌ها علاوه بر قند بالا، ممکن است بر تعادل هورمونی تأثیر منفی بگذارند.
الکل و کافئین زیاد که مصرف زیاد کافئین (بیش از ۲۵۰ میلی‌گرم در روز) و نوشیدنی‌های الکلی با کاهش باروری در برخی مطالعات همراه بوده‌اند.
غذاهای با مواد نگهدارنده زیاد
این ترکیبات ممکن است بر سلامت هورمونی اثرگذار باشند و کیفیت اسپرم و تخمک را کاهش دهند.
با اصلاح سبک زندگی و رعایت اصول تغذیه‌ای سالم، می‌توان شانس باروری را افزایش داد. به‌ویژه برای زوج‌هایی که قصد بارداری دارند، توصیه می‌شود حداقل سه تا ۶ ماه پیش از اقدام، رژیم غذایی خود را بازنگری کرده و در صورت نیاز، با متخصص تغذیه مشورت کنند.
چه بخوریم، چه نخوریم؟
تغذیه سالم و متعادل، نه‌تنها پایه‌ای برای حفظ سلامت عمومی بدن است، بلکه نقشی کلیدی در باروری زنان و مردان ایفا می‌کند. امروزه تحقیقات علمی متعددی نشان داده‌اند که آنچه می‌خوریم می‌تواند مستقیماً بر عملکرد هورمونی، کیفیت تخمک و اسپرم و در نهایت شانس بارداری تأثیر بگذارد. بیایید نگاهی دقیق‌تر به این رابطه پیچیده بیندازیم و ببینیم چه غذاهایی می‌توانند دوستان خوب باروری ما باشند و از کدام‌ها بهتر است دوری کنیم.
غذاهایی که به باروری کمک می‌کنند
میوه‌ها و سبزیجات تازه و رنگارنگ این دوستان کوچک و دوست‌داشتنی، سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C و E هستند که مانند یک سپر محافظ عمل می‌کنند. آن‌ها با کاهش استرس اکسیداتیو، از سلول‌های جنسی (هم تخمک و هم اسپرم) محافظت کرده و به سلامت کلی آن‌ها کمک می‌کنند.
غذاهای حاوی اسید فولیک
این ویتامین دوست‌داشتنی گروه B، برای تخمک‌گذاری منظم و سلامت جنین حیاتی است. منابع غنی آن شامل سبزیجات برگ سبز تیره (مثل اسفناج، کلم بروکلی)، عدس، نخود، لوبیا و حتی برخی مرکبات است. اسید فولیک پیش از بارداری و در اوایل آن، نقشی حیاتی در پیشگیری از نقص لوله عصبی جنین دارد.
چربی‌های مفید و دلنشین
چربی‌های غیراشباع مانند روغن زیتون فرابکر، مغزها (مثل گردو، بادام، فندق) و دانه‌های روغنی (مثل تخمه کدو، تخمه آفتابگردان) و ماهی‌های چرب (مانند سالمون، ساردین، ماکرل) سرشار از اسیدهای چرب امگا-3 هستند. این چربی‌ها به تنظیم هورمون‌ها، بهبود جریان خون به اندام‌های تولید مثل و افزایش کیفیت تخمک و اسپرم کمک می‌کنند.
پروتئین‌های گیاهی هوشمند
جایگزین کردن بخشی از پروتئین حیوانی با منابع گیاهی مانند لوبیا، عدس، سویا (با احتیاط در مصرف زیاد برای برخی افراد) و سایر حبوبات می‌تواند با بهبود سلامت باروری مرتبط باشد. این پروتئین‌ها معمولاً فیبر بیش‌تری دارند و چربی‌های اشباع کم‌تری نسبت به پروتئین‌های حیوانی دارند که می‌تواند به تعادل هورمونی کمک کند.
لبنیات پرچرب، اما با اعتدال
برخلاف باور رایج، مصرف مقدار متعادل لبنیات پرچرب (مانند ماست پرچرب، شیر کامل و پنیرهای طبیعی) در برخی مطالعات با افزایش باروری زنان مرتبط بوده است. به نظر می‌رسد چربی‌های موجود در این محصولات نقشی در بهبود عملکرد تخمدان و تعادل هورمونی ایفا می‌کنند.
غذاهای سرشار از روی (زینک)
روی یک ماده معدنی حیاتی برای تولید اسپرم سالم و همچنین برای تخمک‌گذاری و رشد اولیه جنین در زنان است. منابع خوب روی شامل گوشت قرمز بدون چربی، مرغ، لوبیا، آجیل، دانه‌ها و غلات کامل هستند.
سلنیوم، محافظ سلول‌ها
این ماده معدنی مهم، یک آنتی‌اکسیدان قوی است و به محافظت از سلول‌های جنسی در برابر آسیب کمک می‌کند. منابع سلنیوم شامل آجیل برزیلی، ماهی، گوشت مرغ، تخم‌مرغ و غلات کامل است.
غذاهایی که باید محدود شوند (دشمنان خاموش باروری)
این چربی‌های مصنوعی که در فست‌فودها، غذاهای فرآوری‌شده، برخی شیرینی‌ها و مارگارین‌های خاص یافت می‌شوند، واقعاً برای بدن مضر هستند. آن‌ها با اختلال در حساسیت به انسولین و کاهش باروری در ارتباط‌اند و می‌توانند به سلامت عمومی بدن آسیب برسانند. بهتر است از آن‌ها مثل آب یخ در تابستان سوزان دوری کنید.
کربوهیدرات‌های ساده و قندهای افزوده، بمب‌های قندی
مصرف زیاد قند و کربوهیدرات‌های ساده (مانند نان سفید، شیرینی‌جات، نوشیدنی‌های قندی) می‌تواند باعث نوسانات شدید قند خون و اختلال در تخمک‌گذاری شود. این مواد غذایی می‌توانند مقاومت به انسولین را افزایش دهند که برای باروری یک مانع جدی است.
نوشیدنی‌های شیرین و نوشابه‌های گازدار، وسوسه‌های مضر
این نوشیدنی‌ها علاوه بر قند بالا، ممکن است بر تعادل هورمونی تأثیر منفی بگذارند و خطر چاقی را افزایش دهند که هر دو می‌توانند بر باروری اثر منفی بگذارند. به جای آن‌ها، آب، آبمیوه‌های طبیعی بدون قند افزوده یا دمنوش‌های گیاهی را انتخاب کنید.
نویسنده: اکرم محمدی منفرد، دبیر جمعیت خاتم‌الاوصیا زنجان
انتهای خبر/