لزوم بازنگری در قانون شهرداری‌ها
محسن برجی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ گفت: شهرداری‌های ایران نزدیک به یک قرن سابقه فعالیت دارند و این ارگان زمانی‌که شهرنشینی در ایران ابعاد محدودی داشت و نیازهای شهری عمدتاً به خدمات پایه‌ای مانند نظافت، معابر و صدور مجوزها خلاصه می‌شد تشکیل می‌شود.
بیشتر بخوانید
وی با بیان اینکه ساختار و قوانین شهرداری‌ها نیز بر همان مبنا طراحی شد و در طول دهه‌ها تنها اصلاحات جزئی به خود دیده است، افزود: این سابقه تاریخی نشان می‌دهد که شهرداری‌ها از ابتدا با رویکردی «خدماتی» متولد شدند، نهادی که بیشتر یک بازوی اجرایی برای اداره امور روزمره شهر بود تا یک بازیگر اجتماعی و توسعه‌ای. اما گذشت زمان، تغییرات جمعیتی، رشد شهرنشینی، پیچیده‌تر شدن روابط اجتماعی، بحران‌های محیط‌زیستی و تحولات فرهنگی، ماهیت مدیریت شهری را دگرگون کرده است.
کارشناس ارشد مدیریت شهری با اشاره به اینکه امروزه، شهرها دیگر فقط به آسفالت و خدمات مطرح شده در قوانین شهرداری نیاز ندارند، تصریح کرد: آن‌ها به مدیریت مشارکتی، ارتقاء سرمایه اجتماعی، ایجاد حس تعلق، تاب‌آوری در برابر بحران‌ها و هدایت توسعه شهری با رویکرد انسانی نیازمندند، این یعنی شهرداری‌ها باید از یک سازمان خدماتی صرف، به نهاد اجتماعی جامع‌نگر تبدیل شوند.
وی با بیان اینکه با این حال، قوانین موجود که ریشه در دهه‌های آغازین شکل‌گیری شهرداری‌ها دارد، همچنان بر همان نگاه سنتی استوار است، یادآور شد: بسیاری از مواد قانونی موجود، نقش‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نوین را برای شهرداری‌ها پیش‌بینی نکرده‌اند. نتیجه این وضعیت، ایجاد یک فاصله جدی بین نیازهای امروز جامعه و ابزارهای قانونی شهرداری‌هاست، فاصله‌ای که مانع نوآوری، مشارکت‌سازی و حل مسائل پیچیده شهری می‌شود.
برجی با توضیح اینکه با توجه به این موضوع مسئولیت مسئولان کشور، به‌ویژه قانون‌گذاران، سنگین‌تر از گذشته است، متذکر شد: انتظار می‌رود مجلس شورای اسلامی، دولت و سایر مراجع ذی‌ربط با آغاز فرآیند بازنگری جامع قوانین شهرداری‌ها، گام‌های اولیه اما قاطع بردارند. این بازنگری باید نه صرفاً یک اصلاح صوری، بلکه یک تحول ساختاری باشد، تحولی که قوانین را با واقعیت‌های نیاز واقعی امروز شهرها و شهروندان هماهنگ کند و اختیار، منابع و انعطاف لازم را در اختیار شهرداری‌ها قرار دهد.
وی خاطرنشان کرد: اگر این گذار به‌درستی انجام شود، شهرداری‌ها می‌توانند به نهادی تبدیل شوند که نه‌تنها خدمات شهری را ارائه می‌دهد، بلکه به‌عنوان مدیر کیفیت زندگی شهری، حافظ هویت فرهنگی و عامل پیوند اجتماعی عمل می‌کند. چنین تغییری، نه یک انتخاب لوکس، بلکه ضرورت بقا و پیشرفت شهرهای ایران در آینده‌ای پرچالش است.
کارشناس ارشد مدیریت شهری با تأکید بر اینکه به‌روزرسانی و تحول قوانین شهرداری‌ها می‌تواند آثار عمیق و ملموسی بر مدیریت شهری بر جای بگذارد، اظهار داشت: از افزایش کارآمدی و سرعت عمل شهرداری‌ها در حل مسائل شهری گرفته تا گسترش اختیارات برای ورود به حوزه‌های نوین اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی. این تغییر، زمینه را برای جذب سرمایه‌گذاری، افزایش مشارکت مردمی، ارتقای شفافیت و پاسخگویی، تقویت اعتماد عمومی و انسجام اجتماعی فراهم می‌کند. در نتیجه، شهرداری‌ها قادر خواهند بود به جای تمرکز صرف بر خدمات عمرانی، نقش خود را به‌عنوان مدیر و پیشران توسعه پایدار شهری و حافظ کیفیت زندگی شهروندان ایفا کنند.
انتهای خبر/