باغات زردآلوی ماهنشان در بحران خشکسالی
به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ شهرستان ماهنشان، نگینی سبز در دل استان زنجان، که با برخورداری از موقعیت جغرافیایی ممتاز و مجاورت با رود خروشان قزل‌اوزن، به قطب تولید زردآلو در کشور بدل گشته است، این روزها در آستانه بحرانی زیست‌محیطی و اقتصادی قرار دارد.
بیشتر بخوانید
حفر چاه عمیق ناکام ماند
میراثی که طی دهه‌ها با تلاش کشاورزان بنا نهاده شده، در سایه خشکسالی‌های پیاپی در معرض نابودی کامل قرار گرفته است.
خشکسالی و کمبود آب، مهم‌ترین و پرتکرارترین چالشی است که کشاورزان ماهنشانی سال‌هاست با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، در سال‌های گذشته، هیأت امنای پمپاژهای منطقه، در اقدامی برای رفع این معضل، با جمع‌آوری مبالغی از کشاورزان، اقدام به حفر چاه عمیق کرد.
اما این تلاش‌ها، به‌دلیل موانع زمین‌شناسی و عمق زمین برای حفاری در شهر ماهنشان، به نتیجه مطلوب نرسید، متعاقباً، چاره‌ای جز اصلاح چاه‌های موجود نبود که این راه‌حل نیز تنها توانست به‌طور موقت، بخشی از مشکلات را مرتفع سازد.
با گذشت چند سال از آن اقدامات، امسال وضعیت بحرانی‌تر از همیشه شده است در مناطق خاصی از شهر، از جمله قَرَه‌چماق و خَرمن‌آلتی، کمبود شدید آب، نفس باغات زردآلو را بریده است.
نبود آب دل باغداران را به درد می‌آورد
برخی کشاورزان منطقه، مدعی هستند که مدت زمان طولانی است که باغات خود را آبیاری نکرده‌اند و طبق پیش‌بینی‌ها، حداقل ۲۰ روز دیگر زمان نیاز است تا آب به این باغات برسد.
این در حالی است که درختان زردآلو، به‌ویژه در بازه زمانی پیش از برداشت یا حین برداشت محصول، به شدت نیازمند آبیاری منظم و کافی هستند.
این تأخیر در آبیاری، نه تنها کیفیت و کمیت محصول زردآلو را به شدت کاهش داده بود بلکه منجر به خشک شدن و از بین رفتن درختان نیز می‌شود.
با توجه به اینکه درآمد اصلی بسیاری از این باغداران از طریق فروش همین محصول تأمین می‌شود، خشک شدن باغات، به‌معنای نابودی کامل منبع درآمد این خانوارها و آسیب جدی به اقتصاد منطقه‌ای است که بخش عمده‌ای از رونق خود را مدیون همین محصول است.
خبرنگار موج‌رسا، در راستای وظیفه رسانه‌ای خود، با مسئولان و نهادهای ذیربط تماس گرفته تا ضمن پیگیری علل این بحران، از اقدامات صورت گرفته برای رفع آن آگاه شود این گزارش، تلاشی است برای جلب توجه عمومی و مسئولان به این فاجعه زیست‌محیطی و اقتصادی که در حال وقوع است.
حامد محمدی در این راستا یکی از باغداران این منطقه در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی «موج‌رسا» گفت: از اوایل دهه ۸۰ درختان غالب منطقه درخت انگور بود اما برداشت محصول انگور در آن زمان دیگر صرفه اقتصادی خاصی نداشت.
وی با بیان اینکه درختان زردآلو هم به لحاظ همخوانی با آب و هوای ماهنشان و هم وجود آب و صرفه اقتصادی گزینه مناسبی برای جایگزینی محصول انگور بود، یادآور شد: از همان دوران به‌مرور باغداران منطقه اقدام به کشت درختان زردآلو کردند.
این باغدار با اشاره به اینکه آبیاری درختان مناطق مختلف ماهنشان با پمپاژ انجام می‌شود، تصریح کرد: تا چند سال پیش که قزل‌اوزن پر آب بود، چاه‌های پمپاژ مشکلی در تأمین آب نداشتد.
وی خاطرنشان کرد: اما طی چند سال اخیر با توجه به کاهش بارندگی‌ها و وجود خشکسالی کم کم آب قزل‌اوزن خشک شد و هم چاه‌های پمپاژ در آبدهی به مشکل خوردند.
محمدی عنوان کرد: تا جایی که در سال زارعی ۱۴۰۰ با توجه به نبود آب اقدام به جمع‌آوری مبالغی از کشاورزان شد تا چاه عمیقی جهت حل مشکل انجام شود.
وی با بیان اینکه کارشناسان در شهر ماهنشان برای تعیین محل مناسب چاه عمیق حضور پیدا کردند، بیان کرد: اما با توجه به مشکلات زمین‌شناسی و عمق زمین ماهنشان حفر چاه عمیق نبود.
این باغدار خاطرنشان کرد: در آن سال چاهی حفر نشد و فقط چاه‌های موجود پاکسازی شدند و تا حدودی مشکل به‌صورت ظاهری حل شد.
وی با بیان اینکه این مشکل طی سال‌های اخیر در فصل تابستان گریبان‌گیر ما شده است، گفت: امسال وضعیت بدتر شده است تا جایی که ما در مناطقی مانند قَرَه‌چماق و خَرمَن‌آلتی در حین آغاز برداشت آبیاری کردیم و اکنون به منطقه ما آب نرسیده است و حدود ۲۰ روز نیز زمان می‌برد تا به درختان ما آب برسد.
محمدی با بیان اینکه با این وضع در حدود بیش از دو ماه خواهد شد که درختان ما آبیاری نشدند، گفت: تا آب بخواهد به باغات ما برسد درختان ما پژمرده، خشک و نابود خواهند شد.
وی با تاکید بر اینکه درآمدبسیاری از باغداران از عایدی و فروش محصول زردآلوست و محصولات باغی است، گفت: نابودی باغات نابودی زندگی و درآمد این باغداران است که وجود چنین مشکلی در اقتصاد قطعاً بر اقتصاد منطقه نیز تاثیر منفی دارد.
این باغدار با دلی پر از امید به حل مشکل ادامه داد: امیدوارم امسال بارندگی مناسب باشد اما تا آن زمان نیز مسئولان و نهادهای مربوطه به مشکل ما رسیدگی کنند.
کمبود آب مانع فعالیت شناورهای موجود
هادی پرچینی، رئیس شورای اسلامی شهر ماهنشان در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی «موج‌رسا» گفت: باتوجه به خشکسالی‌های اخیر، کمبود آب به‌یک چالش جدی تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه به‌منظور مدیریت منابع آبی موجود، آب‌های سطحی رودخانه قزل‌اوزن به سمت ایستگاه پمپاژ منطقه گوی‌یر هدایت شده‌اند، بیان کرد: در شرایط کنونی و با توجه به کمبود منابع آبی، در ایستگاه پمپاژ گوی‌یر به جای دو شناور، تنها یک شناور فعال است.
رئیس شورای اسلامی شهر ماهنشان ادامه داد: شناور موجود نیز به منظور حفظ و تامین آب برای شناورها، تقریباً ۶ ساعت در طول شبانه‌روز خاموش می‌شود تا چاه و مخزن آب پر شوند.
وی تصریح کرد: این اقدام به حفظ نسبی منطقه گوی‌یر کمک کرده است و امکان ادامه فعالیت‌های روزمره را فراهم آورده است.
پرچینی با اشاره به اینکه با این حال، مشکل اصلی در حال حاضر در منطقه خرمن‌آلتی متمرکز شده است، یادآور شد: در این منطقه، دو ایستگاه پمپاژ وجود دارد، اما به دلیل کمبود آب، تنها یک شناور در هر ایستگاه فعال است.
وی ابراز کرد: این موضوع باعث ایجاد اختلال در آبرسانی به این منطقه شده و مشکلاتی را برای کشاورزان ایجاد کرده است.
رئیس شورای اسلامی شهر ماهنشان با بیان اینکه به منظور رفع این مشکل، اقداماتی نظیر لایروبی و اصلاح چاه در منطقه کاوون در دست انجام است، گفت: این اقدامات با هدف افزایش ظرفیت چاه‌ها و بهبود عملکرد ایستگاه‌های پمپاژ صورت می‌گیرد.
وی بیان کرد: انتظار می‌رود که با اتمام عملیات اصلاح چاه و لایروبی در منطقه کاوون در روزهای آتی، دو کف‌کش در این منطقه فعال شده و امکان پمپاژ آب بیش‌تری فراهم شود.
وی با اشاره به اینکه بعد از اقدامات لایروبی چاه پیش‌بینی می‌شود که پمپاژ دیگر نیز فعال شده و به چرخه آبرسانی بازگردد، اظهار داشت: با انجام این اقدامات، امیدواریم که تا یک هفته آینده، مشکل کمبود آب در منطقه خرمن‌آلتی به صورت حدودی مدیریت و حل شود.
هدایت آب‌های سطحی موجود برای حل حدودی مشکل
امیرحسین ولی‌بیگلو، فرماندار شهرستان ماهنشان در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی «موج‌رسا» گفت: با وجود فعال بودن پمپاژهای ماهشان طی سال‌های گذشته، خشکسالی‌های اخیر و کاهش بارش‌ها، پیش‌بینی کمبود آب برای امسال امری قابل انتظار بود.
وی با بیان اینکه به همین منظور، راهکارهای متعددی برای مقابله با این وضعیت اندیشیده شده است، یادآور شد: یکی از اقدامات فوری، پاکسازی و لایروبی انهار قدیمی به منظور رفع مشکل کنونی کمبود آب بوده است.
فرماندار شهرستان ماهنشان با تاکید بر اینکه تلاش ما بر مدیریت آب‌های سطحی و حل موقت مشکل از طریق در اختیار قرار دادن این منابع استوار است، خاطرنشان کرد: در همین راستا، جلسات متعددی با حضور هیأت‌امنای پمپاژها و مسئولان و نهادهای ذیربط برگزار شده تا راهکارهای اجرایی تدوین شود.
وی مطرح کرد: هدف اصلی، مدیریت و حل و فصل مشکلات تا حد امکان در دوران تنش آبی است، بدین منظور، از تجهیزات موجود در نهادهای مختلف برای لایروبی انهار قدیمی بهره گرفته شده است تا با مدیریت صحیح، بتوانیم در زمان بحران، راه‌حل‌های بهتری را اجرا کنیم.
ولی‌بیگلو عنوان کرد: این اقدامات، گامی در جهت مدیریت پایدار منابع آبی و اطمینان از تأمین آب مورد نیاز در شرایط دشوار خشکسالی محسوب می‌شود.
ماهنشان، قطب زردآلو، با بحران کم‌آبی ناشی از خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کند مناطق قره‌چماق و خرمن‌آلتی با کمبود شدید آب مواجه هستند و باغات نیازمند آبیاری فوری هستند که اگر اقدامات لازم انجام نشود این مشکل می‌تواند منجر به خشک شدن باغات شده و معیشت کشاورزان و اقتصاد منطقه را تهدید می‌کند.
انتهای خبر/