خصوصی سازی مدارس اقدامی علیه موفقیت دانش آموزان در 4 دهه گذشته بوده است

کاظم خرازی در گفت‌وگو با موج رسا; با بیان اینکه یکی از عرصه‌های عدم موفقیت و ناکامی برنامه‌های رسمی در 4 دهه گذشته در حوزه آموزش و پرورش است اظهار کرد: اگر آموزش و پرورش در امر خصوصی سازی در بخش آموزش و پرورش موفق بود این همه شکاف فکری و رفتاری مردم با ارزش‌های رسمی وجود نمی‌داشت.

وی افزود: از چالش‌های مهم نظام آموزش و پرورش بحث عدالت آموزشی هست نابرابری آموزشی اجازه نمی‌دهد که همه استعدادها و ظرفیت‌های انسانی یک جامعه در معرض آموزش قرار گیرند و بر‌اساس توانایی‌ها و ظرفیت‌های خود به منظور رشد انسانی و مشارکت در فرایند توسعه جامعه ارتقا یابند.

مسئول انجمن اسلامی معلمان استان زنجان عنوان کرد: به قول داگلاس نورث اگر می‌خواهید بدانید که کشوری توسعه می‌یابد یا نه دنبال کارخانه‌های آن نروید، در پیش‌دبستان و دبستان آن را جست‌وجو کنید.

خرازی گفت: علیرغم تاکید بر تأمین آموزش و پرورش رایگان برای همه در اصول 3 و 30 قانون اساسی تصریح شده و در اصل 43 قانون اساسی نیز آموزش و پرورش به عنوان یکی از نیازهای اساسی تعیین شده و تأمین آن از الزامات تأمین استقلال اقتصادی جامعه و ریشه کن کردن فقر و محرومیت و برآوردن نیازهای انسانی در مسیر رشد تشخیص داده شده است.

وی تصریح کرد: اما ساختار نظام آموزشی در ایران ویژگی‌های خاص خود را دارد یک ویژگی آن این است که این ساختار به ‌شدت طبقاتی است یعنی منابع و امکانات عادلانه تقسیم نشده است.

مسئول انجمن اسلامی معلمان استان زنجان ابراز کرد: کسانی که پول بیشتری دارند و در مدارس خاص و خصوصی تحصیل می‌کنند اغلب به طبقه سرمایه‌دار تعلق دارند و کودکان طبقه کارگر در مدارس بی‌‌کیفیت دولتی تحصیل می‌کنند.

خرازی تاکید کرد: لذا باید عنوان نمود در رابطه با عدالت آموزشی مشکل اساسی داریم و شکاف طبقاتی بین مدارس وحشتناک بوده که نتایج کنکور بازتاب دهنده بخشی از این بی‌عدالتی آموزشی هست برای نمونه گزارش وزارت آموزش و پرورش از نتایج کنکور سراسری ۱۳۹۹ در این خصوص قابل تامل هست.

وی عنوان کرد: در این گزارش پراکنش ۳ هزار رتبۀ برتر گروه‌های ۵گانهٔ آموزشی به ‌تفکیک ۳۱ استان و ۷۳۵ منطقۀ آموزشی کشور آمده است.

مسئول انجمن اسلامی معلمان استان زنجان تاکید کرد: مدارس استعداد درخشان و نمونۀ دولتی جز مدارس خاص هستند که حدود ۱۲.۵ درصد دانش‌آموزان پایۀ دوازدهم را تحت پوشش دارند، نزدیک به ۶۴ درصد رتبه‌های زیر ۳ هزار را به خود اختصاص داده‌اند.

خرازی اذعان کرد: مدارس عادی دولتی هم که ۵۴ درصد جمعیت دانش‌آموزی پایۀ دوازدهم را دارند، تنها ۱۰ درصد رتبه‌های زیر ۳ هزار را به‌دست آورده‌ است.

وی افزود: بخش دیگر از خلاصه این گزارش بدین صورت می‌باشد توزیع رتبه‌های برتر کنکور در انواع مدارس کشور شدیدا نابرابر است، مدارس استعدادهای درخشان با داشتن 5.3 درصد جمعیت دانش آموزی پایه دوازدهم، 39 درصد  رتبه‌های زیر 3000 کشور را به خود اختصاص داده‌ یعنی 11 برابر سهم جمعیت دانش آموزی خود، رتبه برتر بدست آورده‌اند.

مسئول انجمن اسلامی معلمان استان زنجان تاکید کرد: مدارس نمونه دولتی با داشتن 5.4 درصد از رتبه‌ها در قبال 9 درصد جمعیت در حدود 3 برابر سهم از جمعیت دانش آموزی، رتبه برتر به خود اختصاص داده است.

خرازی افزود: مدارس غیردولتی با داشتن 19 درصد از رتبه‌ها در قبال 19 درصد جمعیت تقریبا متناسب با جمعیت دانش آموزی خود عمل کرده‌ است.

وی عنوان کرد: مدارس هیئت امنایی با داشتن 6 درصد از رتبه‌ها در قبال 10 درصد جمعیت و مدارس شاهد با داشتن 2 درصد از رتبه‌ها در قبال 5 درصد جمعیت متناسب با نصف سهم اختصاص یافته از جمعیت دانش آموزی پایه دوازدهم، رتبه زیر 3000 داشته‌ است.

مسئول انجمن اسلامی معلمان استان زنجان اذعان کرد: سهم مدارس عادی دولتی از رتبه‌های زیر 3000 کشور 10 درصد است در حالی که 54 درصد جمعیت دانش آموزی پایه دوازدهم را در بر می‌گیرد یعنی معادل 2.0 سهم خود از جمعیت دانش آموزی پایه دوازدهم رتبه برتر بدست آورده‌ است.

خزاری عنوان کرد: احتمال شانس کسب رتبه زیر 3000 کشور برای یک دانش آموز در انواع مدارس به شدت متفاوت است، در کنکور سراسری 1399، تقریبا از هر 400 دانش آموز استعدادهای درخشان، 58 نفر موفق به کسب رتبه زیر 3000 کشور در گروه‌های آزمایشی اصلی انسانی، تجربی، ریاضی شده‌اند.

وی تصری کرد: سایر مدارس با اختلاف فاحش از مدارس استعدادهای درخشان قرار دارند در مدارس نمونه ‌دولتی، از هر 400 نفر 14 نفر، در مدارس غیردولتی  تقریبا از هر 400 دانش آموز 5 نفر، در مدارس هیئت امنایی از هر 400 دانش آموز 3 نفر و در مدارس شاهد از هر 400 دانش آموز 2 نفر در گروه‌های انسانی، تجربی و ریاضی رتبه زیر 3000 آورده‌اند.

مسئول انجمن اسلامی معلمان استان زنجان تاکید کرد:  در مدارس عادی دولتی این مقدار به ازای هر 400 نفر 1 دانش آموز است منطقا بر اساس سهم 54 درصدی این مدارس از جمعیت باید این میزان، حداقل 5 نفر به ازای هر 400 دانش آموز باشد.

خرازی گفت: توزیع رتبه‌های برتر کشور در استان‌های مختلف نابرابر است، شهر تهران در حدود یک سوم رتبه‌های برتر کشور را در خود جای داده است.

 وی تاکید کرد: در حالی که صرفا 10 درصد جمعیت دانش آموزی پایه دوازهم را داراست به اندازه 3 برابر سهم جمعیت‌ها رتبه برتر دارد.

مسئول انجمن اسلامی معلمان استان زنجان ادامه داد: استان سیستان و بلوچستان تنها 5.2 درصد رتبه‌های برتر را به خود اختصاص داده، در حالیکه بیش از 5.3 درصد جمعیت دانش آموزی پایه دوازدهم را داراست به اندازه 15 سهم جمعیت‌های موجود رتبه برتر دارد.

خرازی گفت: توزیع رتبه‌های برتر کنکور در مناطق آموزشی در کشور شدیدا نابرابر است توزیع رتبه‌های برتر در داخل مناطق آموزشی هر استان عادلانه نیست.

وی ادامه داد: سهم دختران و پسران از رتبه‌های زیر 3000 کشور برابر نیست البته باید در نظر گرفت که مساله کنکور یک عارضه‌ی ناشی از چند گانگی برخورد سیستم آموزش و پرورش با دانش آموزان در مدارس مختلف می‌باشد و نباید خودِ کنکور را به اشتباه، علت بروز نابرابری‌ها و بی‌عدالتی‌های موجود تصور کرد.

مسئول انجمن اسلامی معلمان استان زنجان افزود: اگر کنکور را صرفا یک آزمون علمی سراسری ببینیم که نتایج یادگیری همه دانش آموزانِ خروجی نظام آموزش و پرورش کشور را به یک چشم محک می‌زند.

خرازی عنوان کرد: نتایج بدست آمده از این آزمون نشان می‌دهد که تفاوت بسیار شدید در کیفیت ارائه خدمات آموزشی در انواع مدارس تحت پوشش نظام آموزش و پرورش کشور، منشا بروز این بی عدالتی‌ها است.

وی ادامه داد: تنوع مدارس در فعل حاضر از زمینه‌های بی‌عدالتی آموزشی در کشور شده است لذا باید توجه داشت که ریشه‌های اصلی چالش‌ها در آموزش و پرورش این است که آموزش و پرورش در اولویت نبوده است و این عدم اولویت سبب عوارضی در نظام تعلیم و تربیت شده که نابرابری را تشدید می‌کند.

مسئول انجمن اسلامی معلمان استان زنجان عنوان کرد: از جمله کسری 25 تا 30 درصد بودجه، سیاسی برخورد کردن و زیر سوال رفتن استقلال آموزش و پرورش، انتصابات در آموزش و پرورش تابع منابع قدرت و فشارهای خارج از آموزش و پرورش بوده، بی‌ثباتی مدیریت، سهم آموزش و پرورش از بودجه عمومی 11.8 درصد در زمان دولت اصلاحات 16 درصد بوده است.

خرازی گفت: سهم آموزش وپرورش از از تولید ناخالص داخلی 2.4 درصد است در حالیکه میانگین جهانی4 درصد می‌باشد و ده‌ها مسئله دیگر عوارض دیگر وجود دارد که به علت در اولویت نبودن نظام آموزش و پرورش گریبان‌گیر آن شده است.