بعثت پیامبر اکرم(ص) نقطه عطف اتحاد امت اسلام است

به گزارش موج رسا; حضرت محمد(ص) در 27 رجب از طرف پروردگار رسالتی سنگین را برای هدایت مردم بر عهده گرفتند. محمد امین(ص) به عنوان آخرین فرستاده حق انتخاب شدند تا مسیر مستقیم و درست را به جهانیان نشان دهند. روایت‌های اسلامی و پژوهش‌های تاریخی حكایت از آن دارد كه پیش از برگزیده شدن پیامبر اكرم(ص) به نبوت، دین‌های مختلف الهی، نوید آمدن پیامبر خاتم(ص) را بشارت داده بودند. همچنین در كتاب‌های آسمانی تورات و انجیل در ارتباط با مبعوث شدن ایشان، مطالبی وجود دارد و به برخی از ویژگی‌های رسول اكرم(ص) و یاران آن بزرگوار اشاره شده است.

پیامبر گرامی اسلام(ص) در دوراني به پیامبری برگزیده شدند كه جهل و ناداني بر بشر سایه افكنده بود و نه تنها شبه جزیره عربستان بلكه بسیاري از سرزمین‌‌هاي دیگر در گمراهي به سر می‌بردند. در آن روزگار آیین و سنت‌هاي ناپسند و غیراخلاقي رواج یافته و ثروت اندوزي و تفاخر فراون شده بود. نظام برده‌داري و تبعیض‌هاي اجتماعي از قانون‌های موجود در نظام سیاسي حاكم به شمار می‌‌رفت. در این هنگامه رسالت پیامبری بر عهده محمد امین(ص) گذاشته شد، مسیری سخت و دشوار كه با ندای حق مبنی بر «بخوان، بخوان به نام پروردگارت كه جهان را آفرید؛ همان كه انسان را از خون بسته‌ایی خلق كرد. بخوان كه پروردگارت از همه بزرگوارتر است...» آغاز شد و اینگونه آخرین فرستاده پروردگار، هدایتگر كشتی نجات بشر شد.

غار حراء، محل بعثت پیامبر (ص) در کوه نور مکه واقع شده است.

بعثت پیامبر اکرم (ص) بنابر مشهور در ۴۰ سالگی و بنا به قولی، در ۴۳ سالگی حضرت محمد (ص) رخ داده است.

طبق گفته مورخان، بعثت در ۲۷ رجب سال چهلم عام الفیل و بیستمین سال حکومت خسرو پرویز بر ایران روی داده است. هرچند برخی ۱۷ یا ۱۸ رمضان، یا یکی از روز‌های ربیع الاول را روز بعثت دانسته‌اند، شیعیان ۲۷ رجب را برگزیده‌اند.

ماجرای آغاز رسالت پیامبر

پیامبر وقتی که در غار حرا به تفکر و عبادت مشغول بود، با نزول نخستین آیات سوره عَلَق، بعثتش آغاز شد و با نخستین آیات سوره مدثر ادامه یافت. پیامبر (ص) ابتدا همسرش خدیجه (س) و پسر عمویش علی (ع) را در جریان نبوت خویش قرار داد. سه سال بعد با نزول آیه وَأَنذِرْ عَشِیرَتَک الْأَقْرَبِینَ ﴿۲۱۴﴾ (ترجمه: و خویشان نزدیکت را هشدار ده.) [ شعراء–۲۱۴]آشنایانش را از نبوت خود آگاه کرد و در همان سال با نزول آیه فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ وَأَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِکینَ ﴿۹۴﴾ (ترجمه: پس آنچه را بدان مأموری آشکار کن و از مشرکان روی برتاب) [ حجر–۹۴]نبوتش را علنی کرد.

پیامبر (ص) نخستین بار در بازار عُکاظ، جایی که مردم برای تجارت در آن جمع بودند و عده‌ای نیز در بلندی‌های آن به بیان اشعار تازه و داستان‌های گوناگون مشغول بودند، دعوت خویش را آشکار کرد. ابولهب و عده‌ای دیگر، پیامبر (ص) را آزار رساندند؛ اما ابوطالب در حمایت از پیامبر (ص) آنان را تنبیه کرد.

حضرت محمد(ص) با یاری انسان‌های والامقامی همچون حضرت خدیجه(س) و علی ابن ابیطالب(ع) به تبلیغ دین اسلام پرداختند و انسان آن روزگار را با بهترین صفت‌های اخلاقی، سعادت واقعی، حق و عدالت آشنا ساختند و مسیر نیل به حقیقت را به آنان نشان دادند.

با این وجود اگر بعثت ارتباط خداوند با بشر دانسته شود، آن را باید نقطه عطف توجه خداوند به انسان دانست زیرا پروردگار، حضرت محمد(ص) را به پیامبری مبعوث كردند، از این رو این توجه و اعتنا به بشر قابل تقدیر و تشكر است زیرا فردی با مشخصه و مختصات وجودی انسان برای هدایت و راهنمایی خود آنها به پیامبری مبعوث شده بود و از این جهت این عید و شادی و جشن گرفتن نوعی سپاسگزاری انسان‌ها از خداوند به شمار می‌رود.

برپایه آموزه‌های قرآنی و بیان روایی، هدف بعثت تزكیه، تعلیم و به تمامیت رساندن مكارم اخلاق است. تزكیه باعث شكوفایی انسان می‌شود و اگر بعثتی وجود نداشت و راهی به بشر نشان داده نمی‌شد كه چگونه به اصلاح و خودسازی بپردازد؛ همیشه در درماندگی زندگی می كرد. بنابراین تصفیه نفس و شكوفایی انسان یك هدف بوده كه خداوند آن برای بشر در نظر گرفته است. بدین شكل پیامبر اسلام(ص) به عنوان اسوه‌ای نیكو برای انسان ها قرار داده شد كه باید از آن بهره‌مند شوند.

والاترین و بالاترین دین در میان تمامی دین‌های آسمانی اسلام و آخرین پیامبر الهی، حضرت محمد(ص) است كه تكمیل كننده همه دین‌های پیش از خود هستند. در واقع ایشان مظهر اخلاق و مكارم انسانی بودند و به پیامبری مبعوث شدند تا همه انسان‌ها را به خداوند یگانه دعوت كنند. هر چند در این دعوت مشكل‌های گوناگونی را تحمل كردند. پیامبر(ص) راه برقراری ارتباط با مخالفان خویش را گفت‌وگو و تعامل می‌دانستند و همواره با آنها از راه مصالحه وارد می‌شدند كه اینك نیز شعار و منش جامعه مسلمانان بر پایه همین تعامل و گفت وگو است.

پیامبر اكرم(ص) روح عدالت، آزادگی، برابری و صلح‌طلبی را برای انسان‌ها به ارمغان آوردند تا آنجایی كه مشركان انواع بی‌ملایمتی‌ها را در حق ایشان روا می‌داشتند اما آن والامقام در برابر تمام این سختی‌ها ایستادگی و بیشتر به آنها مهربانی می‌كردند، به گونه‌ای كه مشركان با دیدن چنین صحنه‌هایی دعوت ایشان را به اسلام می پذیرفتند. بنابراین پیامبر(ص) در مرحله نخست به فتح قلب‌ها پرداختند و پس از آن توانستند دین خود را گسترش دهند. امروزه نیز حكومت اسلامی اگر می‌خواهد به درون انسان‌ها نفوذ كند، باید سفیر صلح و مهربانی باشد.

با تمام این‌ها در قران کریم نیز بیان شده، «رسولی از خود شما به سویتان آمد که رنج‌های شما بر او سخت است و اصرار به هدایت شما دارد و نسبت به مؤمنان رئوف و مهربان است» ( سوره توبه آیه ۱۲۸) این مژده قرآن کریم به انسان‌هایی است که در تاریکی‌های زمین در جستجوی روشنی هدایت و سعادت، منتظر میلاد آخرین فرستاده خدای متعال بودند.

با این حال مجموع اهداف بعثت را مى‌توان در سه امر خلاصه کرد که، یکى جنبه مقدماتى دارد و آن «تلاوت آیات الهى» است و دو امر دیگر یعنى «تهذیب و تزکیه نفوس» و «تعلیم کتاب و حکمت» دو هدف بزرگ نهائى را تشکیل مى دهد، که در آیه 2 سوره «جمعه» به آن اشاره شده است. خداوند مى فرماید: (او کسى است که در میان درس نخوانده‌ها رسولى از خودشان برانگیخت تا آیاتش را بر آنها بخواند)؛ «هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الاْ ُمِّیِّینَ رَسُولاً مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ». در حقیقت این آیه، همانند آیه 164 سوره «آل عمران» است که مى گوید: «لَقَدْ مَنَّ اللّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِیْنَ إِذْ بَعَثَ فِیْهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیْهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِى ضَلال مُبِیْن» و همه چیز آن، تقریباً شبیه آیه قبل است.

و در پرتو این تلاوت (آنها را از هرگونه شرک، کفر، انحراف و فساد پاک و پاکیزه کند، و کتاب و حکمت بیاموزد)؛ «وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ».

با تمام این‌ها، بعثت پیامبر اکرم (ص) بی‌گمان نقطه عطفی برای مسلمانان در تاریخ بشریت محسوب می‌شود چرا که خط سیر کمال و تعالی انسان را روشن کرد. آغاز رسالت پیامبر خاتم(ص) و نزول قرآن کریم به معنای تبیین تمام اهداف پیامبران و کتاب‌های آسمانی و اجرای آن اهداف به طور کامل بود که این امر بر دوش کامل‌ترین انسان ها یعنی پیامبر اسلام(ص) نهاده شده بود. بنابراین بعثت تنها طلیعه اسلام نبود، بلکه سرآغاز تبلور شخصیت بزرگ پیامبر(ص) نیز بود. بعثت به معنای تثبیت توحید ناب در تمام ابعادش، یعنی برقراری عدالت فردی و اجتماعی و پیکار با هرگونه ظلم، تبعیض و بهره کشی‌های ظالمانه است. بعثت یعنی همان عروة الوثقی نجات و پیروزی که به تعبیر قرآن در ۲مقوله با نام‌های تکفیر طاغوت و ایمان به خدای بزرگ خلاصه می شود. این رخداد، جایگاه برجسته ای در بیانات ائمه معصوم(ع) داشته و آنان ضمن تبیین این رویداد مهم توجه به غایت و اهداف آن را برای همگان بسیار مهم می دانستند.