بحران آب در 164 روستای استان زنجان/ جیره بندی آب در برخی روستاها

به گزارش موج رسا; بحران آب در ایران سلسله چالش ‌ها و مشکلات ناشی از کمبود آب و استفاده نادرست از منابع آب در کشور است.

با وجود اینکه نزدیک به 70 درصد از سطح زمین را آب فرا گرفته است ولی «بحران آب» در بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای واقع در کمربند خشک زمین مثل ایران، روز به روز ابعاد پیچیده تری به خود می گیرد.  "جنگ آینده جنگ آب است" در جهان حدود یک میلیارد نفر به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند.   خشک شدن تالاب ها، کاهش سطح سفره های زیرزمینی و کاهش روان آب رودخانه ها از مهم ترین نمودهای شرایط بحرانی وضعیت آب در کشور محسوب می شود.

ایران در منطقه خشک و نیمه خشک قرار گرفته و میزان مصرف آب در ایران 96 میلیارد مترمکعب است و این در مقایسه با 120 میلیارد مترمکعب از کل منابع آب تجدیدشونده نشان دهنده وضعیت بحرانی آب در کشور است.    از کل مساحت ایران تنها 15 درصد برخوردار از پوشش گیاهی است و بیش از 85 درصد کشور ما جزو مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود؛ از این رو انتظار بروز بحران آب در کشور غیر منطقی نیست.  یکی از دلایل اصلی کمبود آب در کشور افزایش بی رویه جمعیت در یک سده اخیر است؛ بر اساس آمارها جمعیت کشور در سال 1300 کمتر از 10 میلیون تن بوده است ولی امروزه این جمعیت از مرز 75 میلیون گذشته است. این در حالی است که میزان سرانه ی آب تجدیدپذیر در سال 1300 حدود 13 هزار مترمکعب بود و در زمان حاضر این میزان به حدود 1900 مترمکعب تقلیل یافته و درآینده به مراتب وضعیت بدتر خواهد شد.

 

*روش های آبیاری سنتی به بحران آب دامن می زند 

مدیریت ضعیف بر منابع آبی و استفاده از روش های سنتی آبیاری در کشور یکی دیگر از دلایل شکل گیری بحران آب است. بر اساس آمار حدود 59 درصد از زمین های قابل کشت کشور نیاز به آبیاری دارند و روش آبیاری نیز در بسیاری از مناطق همان شیوه ی سنتی است.  در کنار خشکسالی و افزایش جمعیت، صنعتی شدن جامعه و گسترش شهرنشینی که خود زیر تاثیر پیشرفت های چشمگیر علمی در دنیا رخ داده اند، یکی دیگر از عواملی هستند که میزان مصرف آب را در کشور افزایش داده است.  "رضاکابلی"، مدیر عامل شرکت آبفار استان زنجان در گفت و گو با خبرنگار موج رسا،با اشاره به وجود بحران آب در استان زنجان، اظهار داشت: در حال حاضر 164 روستای استان با کمبود و نبود آب شرب و فرسودگی تاسیسات مواجه هستند.

وی شهرستان زنجان را با 45 روستا دارای بیشترین بحران کم آبی عنوان کرد و گفت: شهرستان های خرم‌ دره و سلطانیه نیز با چهار روستا دارای کمترین بحران آب هستند.

این مسئول ادامه داد: در شهرستان ‌های طارم، خدابنده و ماهنشان بیش از 30 روستا دارای بحران آب هستند.

مدیر عامل شرکت آبفار استان زنجان کاهش سطح آب‌ های زیرزمینی و مصرف بیش از حد آب شرب را در بخش کشاورزی از جمله دلایل بحران آب در زنجان عنوان کرد و گفت: وجود چاه‌ ها و انشعابات غیرمجاز از دیگر دلایل این موضوع است.

کابلی بیان داشت: عدم رعایت الگوی مصرف توسط مشترکین روستایی نیز به بحران آب در استان دامن زده است.

 

*جیره بندی آب در روستاهای زنجان

این مسئول با بیان اینکه  در برخی از روستاهای استان جیره بندی آب انجام می شود،گفت:آبرسانی سیار  با استفاده از تانکر از دیگر اقدامات در این زمینه محسوب می شود.

 وی با اشاره به برخورد با مشترکین پرمصرف و جمع ‌آوری انشعابات غیر مجاز،تصریح کرد:آبرسانی سیار از مرداد ماه آغاز و تا اواخر آبان ماه ادامه دارد.

 

*هدر رفت 30 درصد از آب زنجان

آمارها حاکی از آن است که میزان هدر رفت آب در استان زنجان 30 درصد بوده و همین مسئله برضرورت استانداردسازی تاکید دارد.

ضروری است آب به ‌عنوان مایه حیاتی باید بیشتر مورد تکریم انسان ‌ها قرار گیرد؛ چرا که در صورت اتمام منابع آبی، جایگزینی برای آن وجود نخواهد داشت.

تشکیل انجمن خیران آب‌رسان یکی از مهم ‌ترین برنامه های شرکت‌ های آب و فاضلاب روستایی استان زنجان است که هنوز به ثبت نرسیده است.

تاکید بر فرهنگ ‌سازی در زمینه مدیریت در مصرف نیز می تواند گره گشای مشکلات در این زمینه باشد.

 

*زنجان جزو 13 استان دارای تنش آبی

در حال حاضر به گفته مدیر عامل آب و فاضلاب شهری استان زنجان، زنجان جزء یکی از ۱۳ استان دارای تنش آبی در کشور است.

جزء قاسمی میزان سرانه مصرفی آب مشترکین استان را ۲۰۱ لیتر در شبانه روز برای هر نفر  اعلام کرد و گفت: این میزان در سطح کشور ۱۹۰ لیتر در شبانه روز است.

وی بیان داشت: روزانه مصرف آب شرب توسط مشترکین ۱۵۴ هزار متر مکعب است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۷ درصد افزایش دارد. 

این مسئول تعداد چاه های موجود در سطح استان را ۲۰ هزار حلقه عنوان کرد و افزود: تنها ۱۲۰ حلقه چاه مربوط به  آب شرب شهری است .

 مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان زنجان با بیان اینکه بیش از ۹۰ درصد این چاه ها مربوط به بخش کشاورزی است،گفت: ۷۱۰ هزار نفر در ۲۱ شهر استان زنجان زیر پوشش آبفای شهری قرار دارند.

جزء قاسمی با اشاره به اینکه حدود ۷۷ درصد نیاز مشترکین از طریق آب های زیرسطحی با بیش از ۵۳ میلیون متر مکعب تامین می شود،افزود: ۲۳ درصد با بیش از ۱۶ میلیون متر مکعب نیز از طریق برداشت از سد تهم تامین می شود.

 

*بیماری های اسهالی سوغات آب غیر بهداشتی

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی استان زنجان نیز در  جلسه کار گروه تخصصی سلامت، ایمنی و امنیت غذایی اظهار داشت: روستاهایی در استان زنجان که با مشکل آب شرب مواجه هستند،بیشترین موارد ابتلا به بیماری‎های اسهالی را دارند.

محمدرضا صائینی ظهر  با اشاره به وجود بیماری وبا در استان، گفت: شایع ‎ترین راه انتقال بیماری وبا، بیماری‎‎های میکروبی و گوارش، آب است.

وی با بیان اینکه روستاهایی در استان زنجان که با مشکل آب شرب مواجه هستند، متاسفانه بیشترین موارد ابتلا به بیماری‎های اسهالی وجود دارد، گفت: میزان کلر باقی مانده در ۷۳ درصد از مراکز آب روستاها در استان زنجان پایین است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی استان زنجان میزان دسترسی روستاییان به آب سالم را نامطلوب ارزیابی کرد و گفت: سرویس های بهداشتی برخی مدارس نیز سلامت دانش آموزان را تهدید می کند.

وی برضرورت اجرای فاضلاب شهری در زنجان تاکید کرد و گفت: اجرای این طرح در امر سلامتی مردم موثر است.//ن