logo
امروز : پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ ساعت ۱۷:۲۴
[ شناسه خبر : ۱۸۹۴۷ ] [ مدت زمان تقریبی برای مطالعه : 17 دقیقه ]

بررسی وجوه رسانه‌ای شخصیت شهید سلیمانی/ حاج قاسم ابرمرد یا جهان پهلوان؟

بررسی-وجوه-رسانه‌ای-شخصیت-شهید-سلیمانی-حاج-قاسم-ابرمرد-یا-جهان-پهلوان؟
همایش بین‌المللی قهرمان در آینه هنر و ارتباطات به منظور گرامی داشت یاد و خاطره سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و همرزمان شهیدش با حضور سخنرانانی از کشور های لبنان، عراق و پاکستان به همت دانشگاه سوره به صورت مجازی برگزار شد.

به گزارش موج رسا; 

به گزارش خبرنگار حماسه و مقاومت خبرگزاری فارس همایش بین‌المللی قهرمان در آینه هنر و ارتباطات به منظور گرامی‌داشت یاد و خاطره سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و هم‌رزمان شهیدش با حضور سخنرانانی از کشورهای لبنان، عراق و پاکستان به همت دانشگاه سوره، چهارشنبه ۱۷ دی‌ماه ۱۳۹۹ به صورت مجازی برگزار شد.

در بخش افتتاحیه همایش، محمدحسین ساعی رئیس دانشگاه سوره و دبیر این همایش با بیان اینکه شهادت سردار سلیمانی اتفاق کم نظیری در تاریخ چندساله محسوب می شود گفت: شخصیت حاج قاسم از محبوب ترین شخصیت ها بودند نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورها و به این محبوبیت بعد از شهادت ایشان نیز افزوده شد؛ و البته برای اینکه از ظرفیت شخصیت های محبوب برای ایجاد همبستگی استفاده کنیم هنوز جای کار دارد.

ساعی افزود: انسان‌ها با توجه به مدنی بودنشان، برای جمعی زندگی کردن نیاز به یک ملات و حلقه اجتماعی دارند که سردار سلیمانی نمونه این حلقه است؛ حتی در دوره مدرن هم که ادعاها گونه‌ای تقدس زدایی است، نتوانسته خود را از انسان‌هایی که این نقش را بر عهده دارد برین کند.

ساعی از همکاران صدا سیما و برخی دست اندرکارانی که برای برگزاری این همایش کمک کردند نیز تقدیر و تشکر کرد و گفت: سعی بر این بود که همایشی برگزارشود که امید می رود این همایش منشا خیروبرکت باشد.

در ادامه، ابن الدین حمیدی قائم مقام سازمان بسیج اساتید کشور در ابتدای سخنرانی قبل از پرداختن به شهید سلیمانی، در بخشی از صحبت هایش را به شهید ابومهدی المهندس که  در ایران کمتردیده شد اختصاص داد و خلاصه ای از زندگی این شهید را بازگو کرد و افزود: مردم عراق از اینکه به این شهید کمتر از شهید سلیمانی می‌پردازیم ابراز نگرانی می‌کنند.

وی در رابطه با شهید سلیمانی گفت: ایشان یک پاسدار و افتخار پاسداران بودند و در هر سه جهاد اصغر، جهاد کبیر و جهاد اکبر موفق عمل می‌کردند. شهید حاج قاسم سلیمانی هیچگاه در جای ریاست نمی نشست و این سیطره را که بر جمعیتی سلطه وارد کند برای خود قائل نمی‌شد.

بازشناسی و اهمیت آن در شخصیت پردازی قهرمان سینمای دفاع مقدس

سیدعلی روحانی دانشیار دانشگاه هنر تهران، با بیان اینکه مفهوم دراماتیک  بر اثر سینمایی موثراست گفت: پرداختن به این موضوع هم اثر آسیب شناسانه و هم اثر ایجابی دارد و با توجه به اینکه ما در جامعه خود قهرمان کم نداریم ولی نمیتوانیم از آن ها در سینما استفاده کنیم در حالیکه در کشورهای اروپایی از شخصیت های عادی مثل کشاورز و ... قهرمان سینمایی می سازند. قهرمان در تمام درام یک فرد عادی است، در جایی بالاتر می رود که در مرحله اوج قرار بگیرد که این حرکت مستلزم تامل در نفس است.

سلیمانی تصویر قهرمان ماندگار

مهدی فخر الدین بازیگر و مستند ساز لبنانی، با بیان اینکه فرماندهی شهید سلیمانی هنری بوده و ایشان هنرمندانه زندگی می کردند، گفت: شهید سلیمانی به یکباره ظاهر شدند و به شهادت رسیدند بعد از شهادت ایشان دنیا  نیز به یکباره دچار دگرگونی و بلا شد. شهید سلیمانی در زمینه هنر به ویژه سینما که ستون اصلی هر فرهنگی است نیز بسیار تاثیر گذار بوده است و شهادت سردار سلیمانی انقلابی در زمینه هنر ایجاد کرد.

فخرالدین در رابطه با ویژگی بازیگری که می خواهد نقش سردار سلیمانی را ایفا کند، گفت: بازیگری که می خواهد نقش شهید سلیمانی را ایفا کند باید مسلمان مسلمان باشد و شخصیت شهید سلیمانی را نیز درکند چرا که سردار سلیمانی انباری از احساسات بودند و بازیگر نیز باید اینگونه باشد.

وی در رابطه با نویسندگی کارهای هنری با محوریت شهید سلمانی خاطر نشان کرد: نویسندگان باید از نور خدایی شهید سلیمانی بنویسند چرا که مردم به قهرمانان اثر وابسته می شود؛ شهید سلیمانی مکتب هنری که ایجاد کرد از مکتب کربلا و حضرت عباس(ع) سرچشمه می گیرد و نویسنده باید هدف را نشان دهد تا قهرمان ماندگار تر شود.    

 انطباق توانش دراماتیک شخصیت سردار سلیمانی با الگوهای کهن قهرمان در فرهنگ ایرانی      

رضا آزاد کارشناس هنرهای نمایشی، با اشاره به اینکه سردار سلیمانی قهرمانی جهانی است، گفت: جهان دراماتیک به ما کمک کرد تا به یک شناخت دراماتیک دست پیدا کنیم و دراماتیک به ما می گوید قهرمان جزء شخصیت های ماندگار است و برای اینکه سینمای خوبی داشته باشیم باید به قهرمانان ارزشمندی از جمله شهید سلیمانی بپردازیم.

وی با بیان اینکه قهرمان در ایران به معنای پهلوان است افزود: قهرمان کسی است که پهلوان باشد و بیشترین کنش هارا با تواضع انجام دهد؛ قهرمان باید ناجی، قربانی، بلاگردان، نامیرا، رویین تن، مرشد،راهنما و مربی باشد. مکتب باید دارای ایدئولوژی باشد و مکتب شهید سلیمانی نیز دارای این ویژگی است و ونظام ارزش ها را در ساخت قهرمان شامل می شود.

وی در ادامه ساختارهای اجتماعی قهرمان را توضیح داد و گفت: قهرمانان از میان مردم بر می خیزند و سردار سلیمانی قهرمانی مردمی، دارای جدیت و عاطفه، قدرت و تسلیم، ابهت و خضوع، ویژگی های نظامی و فرهنگی نیز بودند که کاریزماتیکی شخصیت شهید سلیمانی در بهبود وضعیت سینما نیز حائز اهمیت است.

قهرمان‌سازی در هنرهای دراماتیک محور مقاومت: با بررسی نمونه لبنانی

رضا اسکندر استاد دانشگاه هنرهای زیبای لبنان، با اشاره به این موضوع که تمامی افراد متواضع،مردمی هستند و شخصیت قهرمان در سینمای ایران دارای ایثار و صداقت می باشد گفت:حاج قاسم سلیمانی همه ابعاد قهرمانی را دارا هستند و قهرمانی ایشان ساخته نشده بلکه خودشان دارای الگوهای قهرمانی بودند. همچنین در محور مقاومت کسی که می خواهد تصویر برداری کند باید جنبه های انسانی را در نظر بگیرد.

دکتر اسکندر ادامه داد: در حال حاضر جبهه مقابل بر حسب جنگ نرم برای تزریق اطلاعات غلط و مشکلات اخلاقی جلو می رود و مجبور به ساختن قهرمان هست اما شخصیت‌هایی مانند سردار سلیمانی و مقام معظم رهبری را که صادق و خالصانه کار میکنند را نمی توانند حذف و یا تحریف کنند. باید اعتراف کرد که سینمای ایران یکی از سینماهای موفق است چرا که کارگردان های ایرانی با کمترین بودجه به ساختن فیلم می پردازند و نیز ادامه داد : ما برای الگوسازی به پرداختن این شخصیت و اسطوره ها نیازمند هستیم تا بر اساس آنها فرهنگمان  مطرح و شناخته شود و باید از خودباختگی در برابر سینمای بیگانه جلوگیری کنیم تا متضرر نشویم.

اهمیت وجود قهرمان در ادبیات مقاومت

علاء حسن مدیر آموزش در مرکز آموزش رسانه اتحادیه رادیو و تلوزیون اسلامی لبنان، از کشور لبنان با بیان اینکه انسان موجودی دو بعدی است گفت: انسان موجودی دو بعدی است که هم مادی و هم معنوی دارد. در جهان سکولار احساس شد انسان به یک الگو و قهرمان نیاز دارد به همین خاطر به ساخته شدن قهرمان های فیک مانند سوپر من و... که در تاریخ نوین در درجه نوین قرار دارد پرداخته شد و در جنبه معنوی، سلفیون و غیر سلفیون هستندکه بعد مادی به اشتباه توسط این گروه  نادیده گرفته می شود در حالیکه انسان به این مسئله نیازمند است. تجسم ارزش‌ها را نمی‌شود همیشه به صورت فکر بیان کرد و نیازمند نشان دادن به مخاطب است که این از علل نیاز به قهرمان است.

وی افزود: برای ارائه دادن قهرمان ابتدا باید نظام ارزشی را ارائه داده شود  و در ادبیات، این ارزش سازی ایجاد  و پیاده سازی شود و هیچ گاه نمی‌توان غیر از معصومین یک شخصیت را برای الگو معرفی کرد که تمام ابعاد را در خود داشته باشد.

سردار سلیمانی تجلی اسطوره مدرن

اصغر فهیمی‌فر دانشیار دانشگاه تربیت مدرس، به تعریف اسطوره پرداخت و گفت: اسطوره ها در جهان مدرنتنها جنبه هستی شناسی ندارند و بلکه با همه ی ساحات نیز ارتباط برقرار می کنند؛ ما در پیشینه تاریخی خودمان مملو از اسطوره ها هستیم و امروزه شهید سلیمانی یکی از قهرمانان مدرن دینی- اخلاقی ما محسوب می شوند.

وی در رابطه با اساطیر مدرن افزود: اساطیر مدرن معطوف به عمل ماست و مبنای اسطوره های مدرن هستند و ایدئولوژی این فرهنگ روشنگری است؛ شهید سلیمانی یک تنه در مقابل این جهان اسطوره ای ایستاد و سردار سلیمانی اسطوره مدرنی است که ویژگی اصلی ایشان جانبازی و ازخود گذشتگی است .

فهیمی فر خاطرنشان کرد: اسطوره ها نیازمند فرهنگ های پیشرو هستند و شهید سلیمانی خروجی فرهنگ پیشرو ایرانی اسلامی است.

شهیدسلیمانی: ابرمرد یا جهان پهلوان؟

میثم مهدیار پژوهشگر تاریخ اجتماعی جنگ، با بیان اینکه در یکسال گذشته از  مفهوم ابر قهرمان در شخصیت شهید سلیمانی استفاده می شود گفت: ابرمرد قهرمان زمانه‌ای است که تمام گرهها و بن بست‌های به دست او باز می‌شود و در هر نبردی که هستی انسان را به مخاطره می‌اندازد حضور دارد و هستی خودش را به اراده خود می‌گیرد. ابرمرد به دنبال زندگی طولانی نیست بلکه به دنبال زندگی متعالی نیز است.

دو مؤلفه مکتب شهید سلیمانی

شهریار زرشناس معاون پژوهشی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه شهید سپبهد قاسم سلیمانی دو ویژگی برجسته داشتند گفت: نخستین ویژگی این است که شهیدسلیمانی شخصیتی انقلابی، نظامی، دیپلماتیک بود و این ویژگی برجسته برگرفته از مکتب سلیمانی است، چرا که تاکنون هیچ شخصیتی نتوانسته هر سه وجه را دارا باشد.

وی افزود: شهید سپهبد سلیمانی، ترکیبی شگفت انگیز و بدیع از یک انقلابیِ نظامیِ دیپلماتیک بود؛ نخستین بار در جهان بود که یک نظامی ضمن تبعیت از رفتارهای دیپلماتیک همچنان یک انقلابی بماند و ثمره این ترکیب بدیع از شهید را همواره در جنگ سوریه شاهد بودیم و ویژگی دوم شهید سلیمانی این است که به عنوان دوعنصر نماد اسلام و ایران معرفی شد و این اتفاق بسیار غرور آفرین  به عنوان یکی از حوادث شگفت انگیز تاریخ معاصر همچنان ماندگار خواهد بود.

 وی خاطر نشان کرد: در طول تاریخ شاهد تلاش های بسیار برای شکاف میان ایران و اسلام بودیم اما شخصیت و ویژگی های شهیدسلیمانی با هوشمندی این شکاف و واگرایی را به همگرایی بدل کرد؛ تا جایی که این همگرایی پس از شهادت  نیز منجر به مشارکت ٧٠میلیونی مردم در عزاداری و تشیع شهید سلیمانی شد،این مشارکت تنها متعلق به انقلابیون نبود بلکه حضور میلیونی ناشی از مشارکت تمامی طیف های سیاسی-عقیدتی حاضر بود.

وی ادامه داد: مردمی که از هر دیدگاه و خاستگاهی درخواست انتقام دارند؛ این ها نشان از تبدیل شدن سپهبد سلیمانی به عنوان غرور ملی نه در پرتو روایت ناسیونالیستی شبه مدرن از هویت ایرانی بلکه در پرتو روایت مبتنی بر انقلاب اسلامی و ولایت فقیه از هویت ایرانی است. به نظر می رسد بیشتر باید بر این دو نکته مهم کار شود.

ضرورت قهرمان در ادب و هنر

محسن مؤمنی شریف رئیس سابق حوزه هنری انقلاب اسلامی، با بیان اینکه هر مکتب ادبی و هنری برآمده از مسائل فرهنگی و اجتماعی آن زمان بوده است گفت: ادبیات و هنری که در کشور ما تدریس می شود  برای ساخت قهرمان اساسی کافی نیست.

وی افزود: بعد از انقلاب اسلامی باتوجه به رویکرد های انقلاب اسلامی شاهد رویکرد هایی هستیم که اولین رویکرد نگاه به عالم رئال است که در مکتب انقلاب اسلامی نگاهی دینی محسوب می شود و وسعتی به اندازه شهادت دارد.

وی خاطر نشان کرد: بعد از انقلاب اسلامی و دفاع مقدس شاهد قهرمانانی هستیم که از میان مردم برخاسته اند و یکی از این قهرمانان شهید قاسم سلیمانی است.

اندیشه مقاومت و تصویر مرد مومن در شعر اقبال لاهوری

راشد نقوی کارشناس سیاسی پاکستانی، با بیان اینکه پیام اشعار لاهوری استقامت و مقاومت است، گفت:  اقبال لاهوری در ظاهر تنها در مخالفت با استعمارگران انگلیسی شعر می‌گفت ولی در باطن و در حقیقت خواستار آزادی تمامی ملت‌های مسلمان از دست تمامی دولت‌های استعمارگر بود و او در اشعار خود بارها ملت‌های مسلمان را به مبارزه علیه استکبار و استعمار گران فراخوانده بود. تصور انسان ایده‌آل و اسطوره ای در اشعار اقبال لاهوری نیز همچون نیچه ارسطو، برگسان و دیگران موجود است و اقبال لاهوری از آن به نام «مرد مومن» یاد می کند. حال باید دید که مرد مومن چه خصوصیت هایی دارد اگر بخواهیم خصوصیت‌های مرد مومن را با خصوصیت‌های انسان‌های ایده آل عصر  حاضر تطبیق بدهیم.

وی خاطر نشان کرد: می‌توانیم به وضوح و آشکارا بگوییم که حاج‌قاسم‌سلیمانی دارای همان خصوصیت های مرد مومن که در اشعار علامه اقبال لاهوری ذکر شده است، می باشد. خصوصیت هایی که در اشعار علامه اقبال لاهوری برای مرد مومن  ذکر شده است، همان  خصوصیت های مجاهد فی سبیل الله است که در سوره مبارکه مائده، آیه شماره ۵۴ هم ذکر شده است.

امام علی(ع) مثالی جهانی برای شجاعت، تعقل و خرد

ماجد مرهج رباط رئیس گروه زبان فارسی دانشگاه واسط عراق، با بیان اینکه حضرت علی (ع) در شجاعت و تعقل ابعاد بزرگی را به جهانیان  ارائه دادند، گفت: تا اینکه در صورت  به مثالی جهانی برای شجاعت  تعقل و خرد تبدیل شدند. حضرت علی علیه السلام، میان شجاعت و بردباری یک رابطه ایجاد کردند و این دو ترکیب شدند که این ویژگی ها برای مردان ناآشنا است.

 وی افزود: امام علی (ع)  شجاعت خود را برتر از تعقل قرار نداد، بلکه در بسیاری از جنگ ها این تعقل بود که حاکمیت داشت و با عزت نفس و گذشت از دیگران در جبهه های جنگ برخورد می‌کردند و در شخصیت ایشان بردباری و شجاعت متجلی شد ، و همچون بزرگ مردی صبور بودکهو خود را از هوس و تکبر باز می داشت ، سخاوتمند و بخشش گر بود ، همانگونه که خود می‌فرمایند (شجاع ترین مردم سخاوتمندترین آنهاست.

وی با بیان اینکه شجاعت و جرأت هدیه ای است که خداوند به بزرگ مردان بخشیده و امام علی (علیه السلام) یکی از آنهاست گفت: اعراب از دوران قبل از اسلام شجاعت را به ارث برده اند به دلیل اینکه، شرایط زندگی آنان تا حد زیادی دشوار بوده و زندگی اقتصادی آنها مبتنی بر غارت، راه زنی و جدل بوده در آن زمان این نحوه زندگی را مخل اجتماع نمی‌دانستند بلکه آن را افتخاری برای مردان بیان می کردند، که نان را با تیغ شمشیر به دست می آوردند

شیوه‌های ارتباطی سردار سلیمانی

امیدعلی مسعودی دانشیار و مدیر گروه ارتباطات دانشگاه سوره، به تعریف معنای ارتباطات پرداخت و گفت: ارتباطات به دو شیوه کلامی و غیر کلامی صورت می‌گیرد.

وی همچنین در مورد مکتب شهید سلیمانی توضیح داد و عدم ارتباط گیری شهید حاج قاسم سلیمانی با دشمنان را عنوان کرد و راجع به ارتباطات غیر کلامی از جمله فاصله فیزیکی، زبان بدن و ارتباط چشمی ایشان  توضیح داد و مسئله دیگری که بیان شد، مسئله ظاهر و پوشش  افراد است که بر اساس آن به دیگران شناخته می شود.

وی عکس‌های شهید سلیمانی را تحلیل  کرد و گفت: شهید سلیمانی از ارتباطات زبان شناسانه فوق العاده و  صمیمانه ای برخوردار بودند و آن را به خوبی مدیریت می کردند.

 همچنین حالات چهره  شهیدسلیمانی را مورد بررسی قرار داد و گفت: در تمامی تصاویر شهید سلیمانی صلابت ایشان به چشم می خورد.

محمدحسن مقیسه مؤلف کتاب در زمینه دفاع مقدس، با بیان اینکه شعر می تواند رنگ و بوی انقلاب اسلامی را داشته باشد گفت: شعر می تواند رنگ و بوی انقلاب اسلامی را داشته باشد و همان شور و حماسه رزمندگان و مدافعان حریم نبوی و علوی را در خواننده زنده کند، شعر حماسی است.

وی افزود:  البته شاعر آزاد است که در هر قالبی و مضمونی که می خواهد، شعر بگوید و شعر سرایی دستوری نیست، اما من بر این باورم که آنچه گرمتر و گویاتر می تواند نام و یاد قهرمانان اسلام را در میانه میدان های سیاسی و اجتماعی زنده نگه دارد و به تهییج مردم و شور اجتماعی آنها منجر شود، شعر حماسی است.

بازتاب قهرمان در کتاب‌های مصور، انیمیشن و بازی‌های رایانه‌ای

حجت‌السلام محمدرضا زائری مدیر مجله نور، صدا، دوربین، حرکت نو جوانان، با بیان اینکه تصویرسازی و نگاره به انتقال مفاهیم برای تمام سنین کمک بسیاری می‌کند، گفت: در ایران انگاره قهرمانان به صورت پی‌نما یا کمیک استریپ همچنان با آنچه در دیگر نقاط جهان همچون غرب فراوانی یافته تفاوت های بسیاری دارد اما می توان گفت با استفاده از خلاقیت و علم موجود در داخل کشور می‌شود از پتانسیل‌های موجود نهایت بهره‌وری را برد.

زائری همچنین افزود: قهرمان و اسطوره و روند ساخت آن ها ظرفیت زیادی برای انتقال مفاهیم و پیام به مخاطبین دارد مخاطبینی که می‌توانند از کودک و نوجوان تا جوانان و میانسالان را در بر بگیرد و هیچگونه محدودیت سنی برای خود قائل نباشد.

وی خاطرنشان کرد: یکی از معضلات این حوزه  کمیک استریپ و موانع جدی آن عدم حمایت‌های مالی سازمان های مربوطه و مناسب برای این امر است که منجر می‌شود ساخت پروژه های این چنینی با موانع و دردسرهای زیادی مواجه شوند و در نتیجه ساخت و پرداخت این ماجراها به زمان دیگری موکول شوند و یا این پروژه ها به صورت کامل لغو شوند البته هیچ‌گاه پیدا کردن یک منبع مالی موفق همراه  غیر ممکن نخواهد بود.

تأثیر ایمان در باور قهرمان

احمد عباس المنصوری سر دبیر مجله دانش ذهنی عراق، با بیان اینکه بحث ایمان در باور قهرمان با هدف کلی به کمال رسیدن انسان و سعادت دنیوی و اخروی او تهیه و تنظیم شده است گفت: برای رسیدن به کمال و سعادت دنیوی و اخروی و لازم است تا با استفاده از پیامبران و کتب آسمانی که از سوی خداوند به ما اعطا شده به ایمان کامل دست پیدا کنیم و این دقیقا همان معنایی است که در قرآن با عنوان جن و انس را نیافریدیم مرتبط است.

وی افزود: ما در مرحله ای از زندگی تصمیم میگیریم که در راه حق باشیم یا در راه باطل اما پیروان در این ورطه دو قسمت می شود پیروان رهنمود پیغمبران و گروه دوم آنان که از این رهنمودها سرپیچی کردند. یکی از بزرگترین حادثه های رسانه‌ای و مشروع الهی شهادت سردار سپهبد قاسم سلیمانی و شهید ابو مهندس بود.

وی خاطر نشان کرد: نقش رسانه در زندگی مردم روز به روز عمیق تر و مهم تر می شود حکومت هایی به واسطه حضور رسانه از سال ۲۰۰۳ میلادی به واسطه همین امر دگرگون شدند؛ رسانه ها را می‌بایست زینبی کنیم و این دقیقا موضوع و تعبیری است که برای قرب ناآشنا و غریب است اما ما می توانیم به عنوان شیعه از زینبی شدن رسانه ها بهره ببریم چرا که حوادثی چون کربلا هنوز در دلها زنده هستند.

در انتهای این همایش نیز یوسف خجیر معاون پژوهشی و رئیس دانشکده ارتباطات دانشگاه سوره از زحمات تمامی همکاران و دست اندرکاران برگزار کننده تقدیر و تشکر به عمل آورد و یاد و خاطره شهید فهیمی یکی استادان گرانقدر دانشگاه سوره را که سالیان سال مشق عشق آموخت و از هیچ تلاشی فروگذاری نکرد را گرامی داشت.

ویژه‌نامه مرد میدان را در ایام شهادت سردار سلیمانی در خبرگزاری فارس بخوانید.

 

انتهای پیام/

فرم ارسال نظر