زنگ خطر پیری جمعیت در ایران به صدا درآمده است/ اقدامات دولت با سیاست‌های کلی جمعیت همخوانی ندارد

به گزارش موج رسا; بر اساس آمارهای منتشر شده در طول 70 سال گذشته جمعیت جهان 5 سال پیرتر شده است این در حالی است که جمعیت ایران در 60 سال گذشته 10 سال پیرتر شده و با گذشت زمان این اتفاق ثابت نمی‌ماند.

 اگر چه در حال حاضر کمتر از 10 درصد از جمعیت کشور در سنین سالمندی هستند اما عدم اجرای سیاست‌های درست به گفته کارشناسان ایران را تا 30 سال آینده با مشکل جدی پیری جمعیت مواجه کرده است، موضوعی که مسئولان کشور به راحتی از آن رد می‌شوند و گاهی سیاست‌های ضد جمعیتی نیز از سوی دولت پیگیری می‌شود.

سیاست‌های تشویق به فرزند آوری، تسهیل ازدواج جوانان و تشکیل خانواده و اشتغال در ایران به درستی اجرا نشده و امروزه با انبوهی از جمعیت جوان ازدواج نکرده و خانواده‌های تک فرزندی و جوانان تحصیلکرده بیکار مواجه هستیم.

سیاست‌های کلی جمعیت از سال 93 از سوی مقام معظم رهبری به دولت ابلاغ شده است اما عدم توجه به این سیاست‌های جمعیتی موجب شده تا امسال با کاهش 170 هزار نفری تولدها در کشور، نرخ رشد جمعیت به زیریک درصد سقوط کند و نسبت سالمندی نیز در کشور افزایش یابد.

 

 

*قوانین ضد جمعیتی در ایران

سیاست‌های اعمالی سایر کشورهای جهان برای جوان شدن هیچ‌گاه در ایران مورد توجه نبوده و علیرغم اینکه کشورهای شمال اروپا و ژاپن قوانین تشویقی فرزندآوری داشته و کشورهایی همچون آلمان و و اسپانیا برای افزایش تعداد فرزندان ماهیانه پرداخت می‌کنند، در ایران حرکت‌های مثمر ثمری انجام نشده و گاهی سیاست‌ها ضد رشد جمعیت بوده است.

یکی از جامعه شناسان معتقد است: تغییر سبک زندگی ایرانی موجب شده تا ازدواج دیررس و فرزندآوری کمتر اتفاق بیفتد.

مهرداد توکلی به موج رسا گفت: هنگامی که نرخ باروری کاهش می‌یابد جمعیت رو به سالمندی رفته و سالمندان نیازمند توجه بیشتری در حوزه بهداشت و درمان می‌شوند.

او معتقد است: عدم تامین آینده فرزندان یکی از دلایل مهم برای کاهش نرخ باروری است که خانواده‌ها ترجیح می‌دهند به جای داشتن چند فرزند یک فرزند داشته و بتوانند آتیه او را بیشتر فراهم کنند.

این جامعه شناس می‌گوید: مهاجرت فرستی و مهاجرت پذیری نیز بر روی نرخ رشد جمعیت تاثیرگذار بوده و باید فکری برای آینده و جمعیت سالمندی کشور کرد که نیازمند توجه و امکانات بیشتری هستند.

توکلی ادامه می‌دهد: برای تغییر سبک زندگی مردم و کاهش نرخ رشد جمعیت سالمند باید سیاست‌های درستی اتخاذ شده و به فرهنگ غنی ایرانی – اسلامی توجه بیشتری شود.

حجت‌الاسلام مهدی باقری، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌و‌گو با خبرنگار موج رسا، اظهار داشت: وضعیت رشد جمعیت موضوعی مهم در سیاست‌گذاری و آینده‌نگری است که کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در این خصوص نیز فعالیت می‌کند و رویکرد اصلی این کمیسیون فرهنگ‌سازی، تشویق و حمایت از خانواده‌ها در جهت رشد جمعیت است.

باقری گفت: یک بخش از طرح که توسط کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی پیگیری می‌شود در مقوله فرهنگ‌سازی است که صدا و سیما و آموزش و پروش نیز باید در این امر سهیم باشند. همچنین دولت باید برای حمایت از خانواده‌ها و برطرف کردن دغدغه‌های اقتصادی مردم در جهت فرزندآوری و رشد جمعیت اقدامات لازم را انجام دهد.

نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی معتقد است: تا امروز سیاست‌های دولت به عنوان مجری کشور کارآیی لازم را نداشته که موجب بروز چنین چالشی برای کشور شده است.

عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: دولت ضمن عدم اهتمام جدی و عدم سیاستگذاری مناسب موجب شده تا کار مناسبی نیز در زمینه رشد جمعیت در کشور انجام نشود.

 

*قوانین مجلس کارآمد نبوده است

حجت‌الاسلام باقری عنوان کرد: اگر قوانین کارآمدی در مجلس تصویب می‌شد باید اثرگذاری لازم را داشت اما وضعیت موجود نشان دهنده عدم جدی بودن دولت و مفید نبودن قوانین کشور است.

او معتقد است: مجلس شورای اسلامی در زمینه بازنگری قوانین اقدام کرده است تا در صورت نیاز، قوانین قبلی اصلاح و یا قوانین جدیدی در راستای ارتقای سطح کیفی زندگی متناسب با سیاست‌های جمعیتی در نظر گرفته شده تدوین شود.

نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی با اشاره به موانع موجود خاطرنشان کرد: پس از رفع موانع قانونی و یا تصویب قوانین جدید، باید با کار ایجابی دولت عقب ماندگی‌ها را جبران کرده و به دنبال حرکت جهشی برای تحقق رشد جمعیت باشد.

عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی افزود: بخشی از قوانین حقوقی مجلس شورای اسلامی ناظر به حمایت از تشکیل خانواده است تا جوانان به ازدواج تشویق شوند چرا که در حال حاضر سن ازدواج در کشور افزایش یافته و برخی جوانان توانایی مالی لازم را برای ازدواج ندارند.

حجت‎الاسلام باقری با بیان اینکه ضروری است کمیسیون‎های مختلف مجلس شورای اسلامی به کمیسیون فرهنگی برای حل مشکل کندی رشد جمعیت در کشور کمک کنند، ابراز کرد: بحث‌های مهمی همچون مسکن و اشتغال جوانان از موضوعاتی است که باید در راستای سیاست‌های کشور برای رشد جمعیت مورد نظر قرار بگیرد.

وی برضرورت تسهیل ارائه تسهیلات ازدواج به جوانان تاکید کرده و معتقد است: صدا و سیما، آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها باید در زمینه فرهنگسازی اقدام کنند.

نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: قوانین حمایتی مناسبی برای رشد جمعیت در کشور وجود ندارد در حالی که برخی کشورهای جهان که با پیری جمعیت مواجه هستند، قوانینی برای فرزندآوری و افزایش تعداد فرزندان پیش‌بینی کرده‌اند.

عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: مرخصی زایمان بانوان، افزایش حقوق خانواده‌هایی که دارای فرزند بیشتر هستند و فراهم کردن زمینه خرید مسکن باید برای رشد جمعیت مورد توجه باشد.

 

*زنجان دهمین استان سالمند کشور

معاون توانبخشی بهزیستی استان زنجان به خبرنگار موج رسا، گفت: زنجان دهمین استان کشور در زمینه رشد سالمندی محسوب می‌‌شود و نرخ رشد سالمندی 10.2 دهم است.

فرهاد میرزایی افزود: اگر به گذشته نگاه کنیم متوجه می‌شویم که رعایت مسائل بهداشتی و اقدامات کشورها موجب رشد امید به زندگی و افزایش سالمندی در جوامع شده است.

وی خاطرنشان کرد: ارتقای برنامه‌های بهداشتی و واکسن‌ها گام به گام در افزایش امید به زندگی تاثیرگذار بوده است و سرشماری سال 95 نشان می‌دهد که رشد پیری جمعیت استان زنجان از 8.2 دهم به 9.8 دهم و امروز به 10.2 دهم رسیده است.

 

*جمعیت مبنای تصمیم‌گیری و سیاستگذاری است

معاون سیاسی- امنیتی استاندار زنجان نیز در جلسه شورای سالمندی استان زنجان جمعیت را مبنای تصمیم‌گیری، سیاستگذاری و برنامه‌ریزی عنوان کرد و گفت: کاهش میزان موالید از سال 96 در استان زنجان موجب کاهش بعد خانوار و پیر شدن جمعیت می‌شود که باید برنامه‌ریزی مناسبی برای افزایش جمعیت و افزایش تعداد موالید داشت.

خدابخش مرادی برضرورت تعریف ماموریت‌های دستگاه‌های اجرایی و تسهیل‌گیری در امر ازدواج جوانان و تشکیل خانواده تاکید کرد و گفت: بومی‌سازی سیاست‌های کلی جمعیت در استان موجب کارآیی بیشتر این سیاست‌ها می‌شود.

این مقام مسئول با بیان اینکه باید موانع توسعه و رشد جمعیت در استان شناسایی شود، افزود: برای هر یک از دستگاه‌های اجرای باید ماموریت تعریف شده و راهکارهای برون رفت از مسائل موجود اتخاذ شود.

نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی نیز در این زمینه به خبرنگار موج رسا، گفت: طرحی از سوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی برای رشد جمعیت پیش‌بینی شده است.

وی گفت: این طرح در کمیسیون‌های مختلف مجلس شورای اسلامی بررسی و در نهایت در صحن علنی مجلس شورای اسلامی تا دو سه هفته به تصویب می‌رسد.

نماینده زنجان و طارم در مجلس داد: سیاست‌های جمعیتی دولت کارساز نبوده و این مسئله موجب پیری جمعیت شده است اما باید برنامه‌ریزی مناسبی در این زمینه داشت.

طاهری معتقد است: سیاست‌های دولت باید به سمت تشویق خانواده‌ها به سمت فرزند آوری بوده و دستورالعمل‌های خوبی برای ازدواج جوانان ارائه شود که تا کنون از دولت چنین چیزی مشاهده نشده است.

بی‌توجهی به سیاست‌های ابلاغ شده از سوی مقام معظم رهبری ایران را در 30 سال آینده با چالش جدی پیری جمعیت روبرو می‌کند اگر چه می توان جلوی این تجربه تلخ را با برنامه‌ریزی مناسب گرفت.

توجه به سیاست‌های ابلاغی جمعیت نیازمند هماهنگی و تقسیم کار بین نهادها و دستگاه های اجرایی است که دولت به عنوان بازوی اجرایی کشور باید این هماهنگی را انجام دهد تا کاهش نرخ رشد جمعیت جبران شود.//ن