روی سیاه طلای سبز زنجان

به گزارش موج رسا; در ایران شاید کمتر منطقه‌ای را بتوان یافت که طبیعتی همانند طارم داشته و در آن انواع محصولات کشاورزی و باغی به تنوع قابل کشت باشد.

 شهرستان طارم هندوستان ایران است و باغات و اراضی این شهرستان پذیرای کشت انواع محصولات کشاورزی است که بدون شک زیتون سر آمد همه این محصولات محسوب می‌شود، شهرت، ویژگی و کیفیت بی نظیراین محصول آن را به محصولی استراتژیک در سطح استان زنجان و منطقه تبدیل کرده است.

با توجه به شرایط آب و هوایی و استراحت گیاه در دو سال گذشته، امسال سال‌آور شدید زیتون بود و با پیش‌بینی برداشت بیش از ۱۰۰ هزار تنی زیتون، افزایش ۴ برابری برداشت زیتون در این شهرستان را شاهد بودیم اما این حجم از میوه علاوه بر اینکه یک موهبت الهی است، نیاز به مدیریت تنظیم بازار زیتون نیز داشت.

با چنین شرایطی مسئولانی از سازمان جهاد کشاورزی استان، شورای ملی زیتون و نمایندگان استان پیگیر بودند تا علاوه بر خرید حمایتی طلای سبز طارم، واردات روغن زیتون نیز به حداقل برسد چراکه این امر موثر بر قیمت نهایی محصول و ممانعت از ضرر و زیان کشاوزران می شود و از سویی دیگر ارز آوری برای کشور و استان نیز داشت.

در طول ماه های گذشته با اینکه اقداماتی در خصوص موارد مذکور انجام گرفت اما نتیجه دیر حاصل شد و همین امر سبب شد تا قسمت اعظمی از محصول تولیدی با قیمت پایین به دست دلالان سپرده  شود و شامل خرید حمایتی نگردد.

شکسته شدن رکورد تولید زیتون در کشور

در این راستا مهدی عباسی، رییس شورای ملی زیتون در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا; با اشاره به اینکه امسال رکورد تولید زیتون در کشور و همچنین شهرستان طارم شکسته شده است، اظهار داشت: میزان برداشت محصول از چهار ماه قبل پیش بینی شده و مکاتبه لازم با مسئولان کشوری انجام شده بود و مسائل و مشکلات پیشرو و بسته پیشنهادی به گوش مسئولان و مجلس شورای اسلامی رسانده شده بود.

وی افزود: در طول مدت مذکور دو اکیپ از استان و سایر استان‌ها از باغات زیتون، میزان باردهی و محصول زیتون طارم بازدید کردند و نظرات خود را ارائه دادند، هر دو اکیپ ممنوعیت واردات روغن زیتون را مطالبه کردند.

رییس شورای ملی زیتون با بیان اینکه در سخنرانی سال ۹۶ مقام معظم رهبری فرمودند کالایی که به اندازه کافی در کشور تولید شود وارد کردن این کالا به کشور به نوعی حرام است، گفت: با اینکه رئیس جمهور بر این موضوع تاکید دارند، وزیر دستور ویژه برای ممنوعیت روغن زیتون دادند، معاون وزیر در امور باغبانی ممنوعیت واردات را درخواست کرده اند اما متاسفانه معاونت برنامه‌ریزی وزارت جهاد کشاورزی با این موضوع مخالفت می‌کند.

عباسی گفت: به صراحت بیان می‌کنم ما هر چه در توان داشتیم برای این موضوع در اختیار بخش خصوصی و دولتی گذاشتیم اما متاسفانه بخش معاون برنامه‌ریزی وزارت جهاد کشاورزی همکاری لازم را ندارد.

وی با بیان اینکه سه راهکار برای عدم فروش با قیمت پایین محصول زیتون و عدم ضرر و زیان باغداران وجود دارد، خاطر نشان کرد: اعلام ممنوعیت واردات روغن زیتون، رفع ممنوعیت صادرات زیتون، تزریق سرمایه در گردش به واحد‌های صنایع تبدیلی در سطح استان، سه راهکاری است که می تواند مشکل بازار ما را برطرف کند.

برنامه‌ای برای صادرات روغن زیتون از کشور وجود ندارد

همین طورحمید عطالر، مجری طرح زیتون جهاد کشاورزی استان زنجان در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا; با بیان اینکه طبق پیش‌بینی‌ها میزان تولید روغن زیتون استان زنجان امسال بین ۵۲ تا ۶۰ هزار تن خواهد بود اظهار داشت: از میزان تولید مذکور ۷۰ درصد به صورت کنسروی مورد استفاده قرار می‌گیرد و مابقی در راستای استحصال روغن زیتون که تقریبا معادل با ۲ هزارو ۶۰۰ تن است، استفاده می‌شود.

وی با بیان اینکه با توجه به تحریم‌های موجود هیچ برنامه‌ای برای صادرات روغن زیتون از کشور وجود ندارد، افزود: روغن زیتون تولیدی استان بیشتر توسط شرکت‌های فرآورده‌های غذایی خرید و استفاده می‌شود.

کارشناس مجری طرح زیتون جهاد کشاورزی استان زنجان با اشاره به اینکه، پروژه توسعه باغات زیتون در اراضی شیبدار ادامه‌دار است، گفت: امسال توسعه باغات زیتون هزار‌رود در سطح ۵۰۴ هکتار به پایان خواهد رسید در کنار این پروژه دو پروژه پاوه رود با ۴۰۰ هکتار و پروژه دهنه و ونیسر با ۳۰۰ هکتار در حال انجام است.

عطالر خاطر نشان کرد: در سال‌های گذشته میزان مصرف روغن زیتون در کشور پایین بود اما طبق آخرین نتایج و بررسی‌ها میزان مصرف در سطح استان و کشور افزایش یافته است.

۳۰ درصد زیتون تولیدی شهرستان طارم خرید حمایتی می شود

با این وجود مصطفی طاهری نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس نیز، اظهار داشت: ۳۰ درصد زیتون تولیدی شهرستان طارم که تقریبا معادل با ۳۰ هزار تن خواهد بود توسط جهاد کشاورزی استان خرید تضمینی خواهد شد.

نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی گفت: قیمت خرید تضمینی زیتون ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان خواهد بود، با این حال خبر خوب به کشاورزان طارمی این است که زیتون جزو کالاهای اساسی همانند گندم در نظر گرفته خواهد شد و نگاه ویژه به زیتون خواهد شد.

خرید حمایتی زیتون روغنی از ۲۷ آبان‌ماه آغاز شد

سیروس پناهی کارشناس مسئول باغبانی جهاد کشاورزی شهرستان طارم نیز در طول هفته های گذشته درباره شروع خرید حمایتی میوه روغنی زیتون در شهرستان طارم، اظهار داشت: طبق دستورالعمل فنی خرید میوه روغنی زیتون که سازمان تعاون روستایی ایران ارسال کرده جدول کمی و کیفی خرید میوه روغنی زیتون مشخص شده و براساس آن خرید حمایتی در شهرستان طارم نیز اجرا می‌شود.

وی افزود: خرید حمایتی میوه روغنی زیتون با توجه به کیفیت زیتون انجام می‌شود و زیتون‌هایی که از آن‌ها بین ۱۴ تا ۲۲ درصد روغن استحصال می‌شود جزو خرید تضمینی میوه روغنی زیتون هستند و در دسته زیتون معمولی، بکر و فرابکر قرار می‌گیرد.

پناهی ادامه داد: در سطح شهرستان در حوزه‌های گیلوان، دستجرده و آب‌بر شرکت‌هایی برای خرید حمایتی زیتون حضور دارند که این نوع از خرید از ۲۷ آبان‌ماه آغاز شده و تا ۱۵ دی‌ماه ادامه دارد. همچنین پول باغداران در عرض یک ماه با اخذ شناسنامه باغ پرداخت خواهد شد.

قیمت مصوب خرید روغن زیتون ۱۴۰ هزار تومان است

حسین جعفری، معاون پژوهشی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در گفت و گو با خبرنگار موج رسا اظهار داشت: در بحث زیتون امسال وضعیت متفاوتی وجود داشت و با اینکه بنده بیش از ۲۰ سال بر روی محصول زیتون پژوهش داشته‌ام چنین شرایطی را در منطقه طارم مشاهده نکرده بودم. 

وی با بیان اینکه باردهی بسیار گسترده و خارج از نرم در زیتون امسال مشاهده شد، افزود: این امر دلایل جالبی داشت و به نظر می رسد شوک سرمایی دی و بهمن سال گذشته تحرک گل انگیزی در درختان زیتون ایجاد کرد و این امر سبب تولید بیش از حد شد.

معاون پژوهشی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با بیان اینکه در خصوص خرید حمایتی زیتون جلسات بسیار متعددی در وزارت‌خانه برگزار شد، تصریح کرد: مصوب شده تا روغن زیتون با قیمت ۱۴۰ هزار تومان خرید شود.

وی یادآور شد: قیمت حال حاضر روغن زیتون ۱۵۰ هزار تومان در کیلو است و اگر رقم بالاتر رود دولت ورودی نخواهد داشت اما اگر قیمت پایین تر آید دولت ورود یافته و خرید حمایتی زیتون روغنی را انجام داده و مشکل حل شود، با توجه به اینکه قیمت روغن نباتی از سال گذشته از ۱۲ به ۷۰ هزار تومان رسیده است اما قیمت روغن زیتون با همان میزان مانده است. امسال هزینه تولید بالا رفته و مشکل ایجاد شده است اما پیش‌بینی این است که میزان قیمت پایین تر از حال حاضر نیاید.

با تمام این ها آنچه که مشهود به نظر می رسد این موضوع می باشد که تولید خارج از نرم زیتون نیازمند حمایت خاصی است و باید در زمان مقرر این امر انجام شود.

عدم خرید حمایتی زیتون مصداق ترک فعل سازمان تعاون روستایی است

اما عباسی، رئیس شورای ملی زیتون اذعان کرده است: سازمان تعاون روستایی بنا بر دستور وزارت جهادکشاورزی مکلف شد که ۳۰ هزار تن دانه روغنی با قیمت ۲۵ هزار تومان خریداری کند. این تصمیم حدود یک ماه و نیم‌ پیش گرفته شد، اما میزان خرید پایین است که ایم امر ضربه مهلکی به تولید و خودکفایی روغن زیتون وارد کرده است.

وی اضافه کرد: تاخیر در خرید زیتون باعث شده زیتونی که در کل دنیا ۸۰ درصد برای روغن‌گیری استفاده می‌شود برای کنسرو برداشت شود که ارزش غذایی در مقایسه با روغن زیتون ندارد. همچنین بازار کنسرو را هم اشباع و به نوعی خراب کند. زیرا وقتی بیشتر از نیاز بازار، زیتون کنسروی عرضه شود عرضه و تقاضا بهم می‌خورد.

عباسی تصریح کرد: این عدم خرید حمایتی مصداق ترک فعل سازمان تعاون روستایی است. این ترک فعل باعث نابودی باغداران و صنایع تبدیلی شده است. صنایع تبدیلی در این حوزه سرمایه‌گذاری‌های کلان کرده‌اند. همچنین در راستای تقویت زیر ساخت واحدهای روغن کشی، ۲۸خط تولید روغن کشی نیز به ارزش دلاری حدود ۱۰ میلیون اضافه کرده‌اند زیرا بر اساس پیش بینی‌ها و سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی قرار بود ۵۵ درصد زیتون کشور برای استحصال روغن باشد ولی این عدم خرید به موقع و تعیین قیمت نامناسب باعث شد این زیتون‌ها برای کنسرو برداشت شوند و این واحد ها در آستانه ورشکستی قرار بگیرند.

رئیس شورای ملی زیتون گفت: وزیر دستور خرید حمایتی داد. مجلس نیز پیگیر آن بود و معاونت امور باغبانی وزارت جهاد آن را پیگیری و دستورالعملش را تدوین کرد. شورای ملی زیتون نیز پیگیر این خرید بود ولی مشخص نیست که چرا معاونت اقتصادی و برنامه‌ریزی وزارت جهادکشاورزی و تعاون روستایی آن را به تعویق انداخته‌است.

2 هزار تن خرید حمایتی زیتون طارم انجام می شود

با این حال فرهاد اکبری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی شهرستان طارم در خصوص آخرین وضعیت خرید حمایتی زیتون در شهرستان طارم در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا; اظهار داشت: بعد از آغاز خرید حمایتی میوه روغنی زیتون، در سطح شهرستان طارم به میزان ۲۰۰ تن خرید انجام گرفته است، که روغن استحصال شده از این میزان زیتون خریداری شده بالغ بر ۳۲ تن خواهد بود.

وی با بیان اینکه علاوه بر تاثیر مثبتی که خرید حمایتی زیتون در تنظیم بازار دارد، آثار مفید دیگری نیز وجود دارد گفت: باغداران برای اینکه بتوانند محصول خود را به صورت حمایتی تحویل نمایند تمام شاخص‌های برداشت میوه‌های سالم، زمان برداشت، نحوه انتقال و سایر اصول را رعایت می‌کنند که این امر خود تاثیر گذار بر کیفیت روغن استحصال شده خواهد بود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی شهرستان طارم با بیان اینکه خرید حمایتی به نوعی ترویج برداشت میوه سالم و تولید روغن با کیفیت خواهد بود، گفت: زیتون کاران باید میوه برداشت شده را حداکثر در ۴۸ ساعت بعد از برداشت و در سبد‌های ۲۰ کیلویی تحویل مراکز خرید نمایند.

وی در خصوص پیش‌بینی برای میزان خرید حمایتی میوه زیتون روغنی، اذعان کرد: در ابتدا پیش‌بینی بر خرید ۱۰ هزار تن بود اما طبق آخرین برآورد‌ها به احتمال بالا 2 هزار تن خرید حمایتی زیتون انجام می شود چراکه که کشاورزان باقی محصول را خود در بازار آزاد به فروش می‌رسانند.

اکبری در خصوص آخرین زمان مقرر برای خرید میوه روغنی زیتون گفت: تا آخر آذر ماه بیشترین حجم میوه برداشت و خرید حمایتی انجام می‌شود اما تا دی ماه زمان برای خرید وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه تولید زیتون امسال در کشور بی‌سابقه بود، عنوان کرد: نیاز روغن زیتون در کشور سالانه ۱۵ هزار تن است و یقینا با تولیدی که امسال در کشور انجام گرفته میزان تولید روغن زیتون نیز مازاد بر مصرف خواهد بود.

رئیس جهاد کشاورزی شهرستان طارم با اشاره به اینکه با خرید حمایتی زیتون، کیفیت روغن زیتون تولیدی بالا خواهد بود و انگیزه مصرف در داخل کشور را بالاتر خواهد برد، گفت: با وجود مازاد روغن زیتون در کشور و تولید روغن با کیفیت صادرات این محصول و ممانعت از واردات آن موثر در ارز‌آوری خواهد شد.

با این شرایط آنچه که برداشت می شود این موضوع است با اینکه مقرر بود تا خرید حمایتی 10 هزار تن زیتون از کشاورزان و باغدارن انجام شود اما تعلل در تصمیم گیری ها سبب شد تا میزان خرید به شدت پایین آید و طبق آخرین آمار به 2 هزار تن برسد که این امر خود ضربه به کشاورز و باغدار است با این وجود می توان امیدوار بود با تجربه ای که امسال در محصول زیتون به دست آمد در سال های بعدی تصمیم درست در زمان مقرر گرفته شود.

زهرا بیات