شیب تند سالمندی در کشور/ چرا مسئولان به سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری بی‌توجهی می‌کنند؟/ جمعیت سالمند استان زنجان 2 برابر می‌شود

به گزارش موج رسا; موضوع رشد جمعیت سالمندی به زنگ خطری برای کشور تبدیل شده در شرایطی که فرزندآوری خانواده‌ها نیز به نسبت چندین دهه قبل کاهش چشمگیری داشته است، حال با این وضعیت مسئولان برای تبدیل نشدن این موضوع به یک چالش اساسی باید این زنگ خطر را جدی گرفته و سیاست‌های جمعیتی را طوری تنظیم و اجرا کنند که این موضوع به یک بحران تبدیل نشود.  

طبق گفته علی اکبر محزون مدیرکل دفتر جمعیت مرکز آمار ایران جمعیت کشور در سال ۹۸ به حدود ۸۳ میلیون نفر رسیده و رشد ۱.۲۴ درصد داشته اما این در حالی است که نرخ رشد جمعیت سالمند کشورمان ۳.۶۲ درصد است.

اکنون متوسط طول عمر یا همان شاخص امید به زندگی از 59 سال در اوایل انقلاب به 74 سال رسیده که 75 و نیم سال برای خانم‌ها و 72 و نیم سال برای آقایان است. همچنین 25 میلیون و 600 هزار خانوار در کشورمان وجود دارد که به‌طور متوسط هر خانوار شامل 3.23 نفر است.

برآورد‌های جمعیت امسال ما نشان می‌دهد حدود 24.6 درصد جمعیت کشور زیر 15 سال و 22 درصد یعنی حدود 18 میلیون و 269 هزار نفر جمعیت جوانان 15 تا 29 سال و حدود 47 درصد جمعیت کشور، میانسال 30 تا 64 ساله و6.4 درصد جمعیت بالای 65 سال است.

برآورد‌های رسمی نشان می‌دهد تا افق سال 1430 کاهش شاخص رشد جمعیت ادامه خواهد داشت. در سال 1390 بیست و سه میلیون و 700 هزار نفر جمعیت جوان 15 تا 29 سال داشتیم و در مدت 5 سال این رقم به 20 میلیون نفر و اکنون به 18 میلیون نفر کاهش داشته یعنی جمعیت جوان کشورمان با نرخ رشد منفی3.24 درصد در حال کاهش است.

در سال 1400 که سهم سالمندی جمعیت از مرز 10 درصد عبور می‌کند در سال 1420 از مرز 19.4 درصد و در سال 1430 از مرز 26.1 درصد عبور خواهد کرد یعنی در آن زمان یک‌چهارم جمعیت کشور سالمند خواهند بود.

افزایش جمعیت سالمندی استان زنجان

پرویز قزلباش در گفت‌وگو با خبرنگار موج رسا با اشاره به افزایش جمعیت سالمندی استان زنجان گفت: میزان باروری باید در حدی باشد که تعادل جمعیتی را حفظ کند اما متاسفانه شاخص ها در استان زنجان در برخی از بخشها منفی است.

وی با بیان اینکه زنجان در نرم کشوری قرار دارد، ابراز کرد: در سالهای اخیر روند باروری در استان زنجان کم شده و ما اکنون در حد جایگزینی هستیم اما طبق پیش بینی جمعیت سالمندی استان زنجان که اکنون حدود 10 درصد است تا ده سال آینده به بیش از دو برابر افزایش خواهد یافت.

نکته که باید بدان اشاره کرد آهنگ متفاوت رشد جمعیت سالمندان در کشور‌های توسعه‌یافته و در حال توسعه است. افزایش جمعیت سالمندان در کشورهای پیشرفته طی 100 تا 200 سال اتفاق افتاده است، درحالی‌که در کشورهای در حال توسعه ازجمله ایران، این مسیر طی 30 تا 40 سال رخ می‌دهد. این موضوع می‌تواند مشکلات زیادی را به‌خصوص در زمینه تأمین مخارج بهداشتی و درمانی سالمندان به همراه داشته باشد.

با توجه به اینکه سالمندان در برابر بیماری‌ها بیشتر آسیب‌پذیرند. در واقع زمانی که افراد مسن‌تر می‌شوند، خطر بسیاری از بیماری‌های مزمن در آن‌ها افزایش می‌یابد. بنا به گفته کارشناسان 72 درصد از سالمندان حداقل با یك بیماری مواجه هستند كه نیاز به درمان ویژه دارد. از طرف دیگر رشد جمعیت سالمندی کشور و کاهش جمعیت جوان مشکلات و تهدیداتی را متوجه کشور خواهد کرد.

سیاست‌های ابلاغی جمعیت از طرف مقام معظم رهبری در 14 بند ابلاغ شده اما متاسفانه از سال 93 تاکنون اقدامی که شاهد اجرای دقیق این سیاست ها از طرف مسئولان باشیم، دیده نمی‌شود یا اگر هم باشد رضایت بخش نیست.

نکته‌ ضروری این است که سیاست‌های کلی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری فقط معطوف به موضوع باروری نیست بلکه این سیاست‌ها به‌طور کامل و جامع، موارد و موضوعات دیگری را نیز در بر می‌گیرد که توجه به همه آنها ضروری به‌نظر می‌رسد و نیازمند هماهنگی و تقسیم کار بین ارکان نظام و دستگاه‌های ذی‌ربط در زمینه جبران کاهش نرخ رشد جمعیت است.

رتبه دهم زنجان در سالمندی

حسینخانی کارشناس سالمندی دانشگاه علوم پزشکی استان زنجان در خصوص جمعیت سالمندی استان به موج رسا گفت: طبق سرشماری سال 95 زنجان رتبه دهم کشور را در سالمندی دارد.

وی با بیان اینکه رشد جمعیت سالمندی ما نسبت به دیگر گروه‌های سنی بیشتر است، عنوان کرد: ما به طور دقیق نمی‌توانیم در خصوص جمعیت سالمندی دهه‌های بعد صحبت کنیم اما رشد جمعیت سالمندی به سمت این آمارها می‌رود.

اسلامی کارشناس جمعیت دانشگاه علوم پزشکی استان زنجان با بیان اینکه سیاست‌های جمعیتی بعد از سال 93 تغییر یافته است، خاطرنشان کرد: عوامل موثر در موالید و باروری دسته بندی شده که بالا رفتن سن ازداواج، فاصله گذاری زیاد بین فرزندآوریها، افزایش آمار طلاق، وضعیت اقتصادی، مسائل فرهنگی، ناباروری و ... در کاهش جمعیت نقش موثری دارند.

وی با بیان اینکه در خصوص برخی از این عوامل دانشگاه علوم پزشکی اقداماتی انجام داده است، تصریح کرد: برخی از عوامل کاهش جمعیت دست ما نیست و اقداماتی که دانشگاه انجام داده در سه دسته تقسیم بندی شدند.

کارشناس جمعیت دانشگاه علوم پزشکی استان زنجان ‏با بیان اینکه ما تاثیر عوامل کاهش جمعیت را نسنجیدیم و آماری نیز در این خصوص نداریم، افزود: ما اکنون روی این موضوع کار می‌کنیم که زوجها چطور باروری های برنامه ریزی شده را افزایش دهند و همچنین میانگین فاصله زمانی بین ازدواج و فرزند اول و فرزندان را کم کنند.

وی با بیان اینکه ما کلاسهای آموزشی حین ازدواج را افزایش دادیم، گفت: ما به تفکیک هر شهرستان و در نهایت استان مسائل مربوط مشاوره های فرزند آوری و کلاسهای آموزش حین ازدواج، افزایش سن ازدواج، کاهش موالید، کم شدن رشد جمعیت و ... را به فرمانداران و مسئولان استانی اعلام کردیم و این زنگ خطر را به صدا درآوردیم.

اسلامی با اشاره به اینکه شاهد کاهش جمعیت در استان هستیم، خاطرنشان کرد: هم باروری کلی در استان کم شده و هم در کل جمعیت به سمت کاهشی پیش می‌رود که نگرانی هایی را ایجاد کرده است.

وی بیان کرد: اکنون یک مطالعه بزرگی در حال انجام است تا مشخص شود وضعیت ما در خصوص ناباروری چطور است.

//س