صبغه شادی با آداب و رسوم ایرانی/ آئین سیزده بدر در زنجان

به گزارش موج رسا;در سیزدهمین روز از ماه فروردین که به نام روز طبیعت نامگذاری شده ‌است مردم طبق رسوم و آئین‌های کهن ایرانی‌ها برای گردش و تفریح به باغات و سبزه‌زاران رفته و جشن سیزده بدر را برگزار می‌کنند.
این مراسم از سابقه‌ای طولانی برخوردار بوده و امروز با تغییر شکل ظاهری در ایران برگزار می‌شود، مردم تلاش می‌کنند این روز را خارج از شهر بگذرانند، اما به نظر می‌رسد تنها این روز رسمی برای مردم ایران برای در کنار هم بودن است و مردم از آن لذت می‌برند.
مردم ایران همواره از خرافات به دور بوده و برای در کنار هم بودن این روز را گرامی می‌دارند، این روز دارای سابقه تاریخی در ایران بوده و سیزدهم فروردین ماه که تیر روز نام دارد متعلق به فرشته یا «امشاسپند» یا «ایزد سپند»مقدس و بزرگواری است که در متون پهلوی و در اوستا «تیشتر» نام دارد و جشن بزرگ تیر روز از تیر ماه که جشن تیرگان است به نام او است.

*پخت آش‌های سنتی در روز طبیعت
تنوع و گوناگونی شیوه‌های برگزاری این آئین، موجب شده تا مردم استان‌های مختلف به شیوه‌هایی که از نیاکان خود آموخته‌اند این روز را برگزار کنند، مردم استان زنجان نیز در این روز به باغ‌ها و فضاهای سبز خارج از شهر رفته و در کنار خانواده‌های خود این روز را به خوشی و شادی می‌گذرانند، گردآوری سبزه‌های صحرایی و پختن آش و خوراکی‌های ویژه از جمله رسوم زنجانی‌ها در این روز است.
فال گوش ایستادن، فال‌گیری به ویژه فال کوزه، گره زدن سبزی و گشودن آن و بخت‌گشایی از مراسم‌های روز سیزده بدر در زنجان است که برخی از این رسوم منسوخ شده است.

بازی‌های گروهی، ترانه‌ها و رقص‌های دسته جمعی، گردآوری گیاهان صحرایی، خوراک پزی‌های عمومی، بادبادک پرانی، سوارکاری، نمایش‌های شاد، هماورد جویی جوانان، آب‌پاشی و آب‌بازی بخشی از این آئین‌هایی است که مردم زنجان همچون نیاکان خود آن را انجام می‌دهند.

*گره زدن چمن یکی از رسوم روز طبیعت
یکی از رسوم ویژه زنجانی در روز طبیعت گره‌ زدن چمن برای بازگشایی بخت، اقبال و کسب و کار است، امروزه نیز برخی دختران و پسران زنجانی برای بستن پیمان زناشویی، نیت کرده و چمن گره می‌زنند، این رسم از زمان «کیانیان» تقریبا فراموش شد و در زمان «هخامنشیان» دوباره آغاز شد و تا امروز باقی مانده است.
نحوه اجرای جشن روز طبیعت متاسفانه در حال حاضر، مانند بسیاری از دیگر آئین‌های ایرانی، عمیقا از شیوه اصیل و باستانی خود دور شده است و به شکل فعلی آن، دارای سابقه تاریخی در ایران نیست.
پیشینیان برای کسب روزی و طلب باران فراوان در سال پیش رو در روز سیزده بدر ستایش و دعا می‌کردند که این سنت بسیار زیبا در حال حاضر فراموش شده است.
مردم زنجان نیز همانند مردم سایر استان‌ها سیزده به در در سال جاری برگزار خواهند کرد که امیدواریم این سیزده به در روزی خوش برای مردم میهمان دوست زنجان باشد.//ن